22 november 2017 ∙ Gisteren heeft Elia de Stevin-hoogspanningsverbinding in dienst genomen. Met de oplevering van deze zeer zware 380 kV-verbinding, de eerste nieuwe in bijna dertig jaar, komt er een eind aan een uniek constructieproject in de Lage Landen, maar ook een tastbaar begin aan versnelde verduurzaming van de Belgische elektriciteitsmarkt.

Het Stevinproject (vaste bezoekers van deze site welbekend) draait om de bouw en ingebruikname van een buitengewoon zware 380 kV-verbinding vanaf de Belgische 380 kV-ring naar de kust bij Zeebrugge. De nieuwe verbinding, een ware krachtpatser, is essentieel om ambities waar te kunnen maken: veel meer windvermogen op zee, groei van het Zeebrugse havengebied en zelfs aansluiting van België op Engeland via een HVDC-interconnector (de Nemo-kabel). Het gaat om vermogens waar zelfs een gangbare Belgische 380 kV-verbinding (typisch 1400 MVA capaciteit) geen oplossing voor zou bieden. Netbeheerder Elia besloot geen halve maatregelen te nemen en zette in op toekomstvastheid. Met andere woorden: de beuk ging erin. Er werd een hoogspanningslijn voor maar liefst 3000 MVA ontworpen: een nominale transportcapaciteit die nog nooit eerder in de Lage Landen was vertoond. Zeven jaar geleden begon het project, drie jaar is er gebouwd en gisteren heeft Elia de verbinding na de nodige tests samen met premier Charles Michel en Minister van Energie Christine Marghem formeel in dienst gesteld.

Reden voor een feestje in hoogspanningsland. Het hele project bestaat uit drie hoogspanningsstations, twee opstijgpunten (overgangsposten) met GIS-schakelmogelijkheden, twee luchtlijndelen en een grondkabeldeel. In totaal is er 47 km nieuwe 380 kV-verbinding aangelegd, waarvan 37 kilometer met een nieuw, stoer ontwerp zware vakwerkmasten met geïsoleerde traversen. Deze zijn in staat om de dikke vierbundelgeleiders op compacte wijze dichtbij elkaar te dragen, waardoor de verbinding ondanks zijn hoge capaciteit relatief klein is gebleven. Dat neemt gelukkig niet weg dat het mastontwerp een goed gebalanceerde, potente indruk maakt.

Een andere highlight is toepassing van een stuk grondkabel in een verbinding van deze capaciteit. Voorheen was de tien kilometer lange Delftkabel in Nederland een van de blikvangers op het wereldtoneel: met 2635 MVA op 380 kV was die bij zijn oplevering uniek in de wereld. Maar Stevin is er overheen gegaan door een net zo lang kabeldeel toe te passen dat zelfs voor 3000 MVA geschikt is. De kabel kruist tevens het Boudewijnkanaal via een speciaal geboorde dubbele kabeltunnel.

Toch is er tussen al dit moois ook een klein jamaartje voor de pylon geeks. Grote nieuwe verbindingen verschijnen zelden op het toneel zonder dat het een aantal kleine, oude verbindingen de kop kost: het stand-stillprincipe. Bij Stevin is dat niet anders en de aanleg van deze trotse grote lijn betekent ook het verdwijnen van drie 150 kV-lijnen. De komende jaren worden vervangende kabels gelegd en worden ze afgebroken. Daardoor is juist nu, net na de oplevering van de grote zware lijn en nog vóór de sloop van de kleine verbindingen, misschien wel het mooiste moment van allemaal om eens een kijkje te gaan nemen in het Vlaamse land.

In ieder geval laten wij vanaf deze plek de kans niet lopen om Elia te feliciteren met het succesvol opleveren van deze unieke verbinding. Meer informatie? Lees het persbericht van Elia, bekijk de projectwebsite van Stevin (aanrader), volg het Stevintopic op ons forum (veel foto's) of bekijk de hele verbinding en alle stations direct op onze vers bijgewerkte netkaart.

Afbeeldingen: bovengronds lijndeel van de Stevin-verbinding, met de voor deze verbinding typerende masten met geïsoleerde traversen. Onder: overgangspost Gezelle, waar de bovengrondse verbinding in een grondkabel verandert. Een strak vormgegeven afspanportaal en een al even zo strak GIS-gebouw. Stevin straalt daardoor no-nonsense uit. Foto's door Bavo Lens.