26 september 2013 ∙ Zo af en toe tussen alle berichten over grote miljoenenprojecten door is het goed om ook eens naar het kleine te kijken.

Iedereen kent het beeld van oude hoogspanningslijnen op houten palen of andere kleine verbindingen waarbij er gemoedelijk vogels op de draden zitten. Maar zeg eens eerlijk: heb je ooit een vogel op de draden van een flinke hoogspanningslijn van 110 kV of hoger zien zitten? Het antwoord zal nee zijn, want ook een vogel kan niet op een hoogspanningslijn van deze spanning zitten. Dat de meeste mensen toch denken dat dit wel kan is iets dat bekend staat als de vogelfabel. 

Een wisselspanning van meer dan 50 kV is zeer onaangenaam of zelfs dodelijk voor het dier vanwege de zelfcapaciteit van het lichaam van de vogel – zelfs als ze de grond niet raken. In werkelijkheid zitten vogels daarom altijd op de op de bliksemdraden en in de mast zelf, maar nooit op de fasedraden. Gelukkig hoeven vogels dit niet proefondervindelijk te ontdekken: ook vlak in de buurt van de draden voelen zij al aan de lading van de lucht dat het daar niet pluis is zodat ze daar niet op neerstrijken. 

Foto: een 150 kV-donaumast vol met spreeuwen vlakbij Oegstgeest, ingestuurd door Dana Valckx. Spreeuwen gaan vaak zijn allen op hoogspanningslijnen zitten rusten. En kijk eens goed: er zit er geen een op een fasedraad. (Vogels tellen? Meer detail? Klik op de foto voor een vergroting. Breedband aanbevolen: de vergroting is geen halve maatregel.)