Geen zorgen, dat is normaal. 22 november 2017 ∙ Gisteren heeft Elia de Stevin-hoogspanningsverbinding in dienst genomen. Met de oplevering van deze zeer zware 380 kV-verbinding, de eerste nieuwe in bijna dertig jaar, komt er een eind aan een uniek constructieproject in de Lage Landen, maar ook een tastbaar begin aan versnelde verduurzaming van de Belgische elektriciteitsmarkt.
Het Stevinproject (vaste bezoekers van deze site welbekend) draait om de bouw en ingebruikname van een buitengewoon zware 380 kV-verbinding vanaf de Belgische 380 kV-ring naar de kust bij Zeebrugge. De nieuwe verbinding, een ware krachtpatser, is essentieel om ambities waar te kunnen maken: veel meer windvermogen op zee, groei van het Zeebrugse havengebied en zelfs aansluiting van België op Engeland via een HVDC-interconnector (de Nemo-kabel). Het gaat om vermogens waar zelfs een gangbare Belgische 380 kV-verbinding (typisch 1400 MVA capaciteit) geen oplossing voor zou bieden. Netbeheerder Elia besloot geen halve maatregelen te nemen en zette in op toekomstvastheid. Met andere woorden: de beuk ging erin. Er werd een hoogspanningslijn voor maar liefst 3000 MVA ontworpen: een nominale transportcapaciteit die nog nooit eerder in de Lage Landen was vertoond. Zeven jaar geleden begon het project, drie jaar is er gebouwd en gisteren heeft Elia de verbinding na de nodige tests samen met premier Charles Michel en Minister van Energie Christine Marghem formeel in dienst gesteld.
Reden voor een feestje in hoogspanningsland. Het hele project bestaat uit drie hoogspanningsstations, twee opstijgpunten (overgangsposten) met GIS-schakelmogelijkheden, twee luchtlijndelen en een grondkabeldeel. In totaal is er 47 km nieuwe 380 kV-verbinding aangelegd, waarvan 37 kilometer met een nieuw, stoer ontwerp zware vakwerkmasten met geïsoleerde traversen. Deze zijn in staat om de dikke vierbundelgeleiders op compacte wijze dichtbij elkaar te dragen, waardoor de verbinding ondanks zijn hoge capaciteit relatief klein is gebleven. Dat neemt gelukkig niet weg dat het mastontwerp een goed gebalanceerde, potente indruk maakt.
Een andere highlight is toepassing van een stuk grondkabel in een verbinding van deze capaciteit. Voorheen was de tien kilometer lange Delftkabel in Nederland een van de blikvangers op het wereldtoneel: met 2635 MVA op 380 kV was die bij zijn oplevering uniek in de wereld. Maar Stevin is er overheen gegaan door een net zo lang kabeldeel toe te passen dat zelfs voor 3000 MVA geschikt is. De kabel kruist tevens het Boudewijnkanaal via een speciaal geboorde dubbele kabeltunnel.
Toch is er tussen al dit moois ook een klein jamaartje voor de pylon geeks. Grote nieuwe verbindingen verschijnen zelden op het toneel zonder dat het een aantal kleine, oude verbindingen de kop kost: het stand-stillprincipe. Bij Stevin is dat niet anders en de aanleg van deze trotse grote lijn betekent ook het verdwijnen van drie 150 kV-lijnen. De komende jaren worden vervangende kabels gelegd en worden ze afgebroken. Daardoor is juist nu, net na de oplevering van de grote zware lijn en nog vóór de sloop van de kleine verbindingen, misschien wel het mooiste moment van allemaal om eens een kijkje te gaan nemen in het Vlaamse land.
In ieder geval laten wij vanaf deze plek de kans niet lopen om Elia te feliciteren met het succesvol opleveren van deze unieke verbinding. Meer informatie? Lees het persbericht van Elia, bekijk de projectwebsite van Stevin (aanrader), volg het Stevintopic op ons forum (veel foto's) of bekijk de hele verbinding en alle stations direct op onze vers bijgewerkte netkaart.
Afbeeldingen: bovengronds lijndeel van de Stevin-verbinding, met de voor deze verbinding typerende masten met geïsoleerde traversen. Onder: overgangspost Gezelle, waar de bovengrondse verbinding in een grondkabel verandert. Een strak vormgegeven afspanportaal en een al even zo strak GIS-gebouw. Stevin straalt daardoor no-nonsense uit. Foto's door Bavo Lens.
13 september 2017 ∙ Enkele weken na 380 kV Beverwijk – Vijfhuizen in Nederland is het vandaag de beurt aan België om stapsgewijs een nieuwe 380 kV-verbinding in gebruik te gaan namen. Tussen Horta en Van Maerlant wordt het eerste circuit van het Project Stevin onder spanning gebracht, in eerste instantie voor testdoelen.
Zoals te lezen is in het vorige nieuwsbericht van 31 augustus is het geen klein bier om een nieuw hoogspanningscircuit in dienst te nemen. Ook voor de nieuwe circuits van het Stevinproject geldt dat er eerst uitgebreid moet worden getest. Iets dat zich de komende tijd zal blijven herhalen, want Stevin omvat maar liefst vijf betrokken stations (soms gecombineerd met een schakelbare opstijgfunctie), er is een lang grondkabeldelen, een kabeltunnel onder het Boudewijnkanaal, de bovengrondse delen dragen deels geheel nieuwe geleidertypes aan nieuw soort hoogspanningsmasten en op de opstijgpunten zijn GIS-installaties aanwezig. Het in gebruik nemen gebeurt dan ook stukje bij beetje, vergezeld van de nodige tests.
Maar wanneer dat eenmaal klaar is, de andere verbindingsdelen ook in dienst komen en uiteindelijk heel Stevin wordt opgeleverd, neemt Elia voor het eerst in twintig jaar een geheel nieuwe 380 kV-verbinding in bedrijf. En wat voor een: Stevin (vernoemd naar Simon Stevin) is een zware redundante 380 kV link, ontworpen voor maar liefst 3000 MVA.
Stevin is essentieel voor het toekomstige Belgische hoogspanningsnet. Toch zal de bureaustoel-netstrateeg (altijd kritisch met de netkaart in de aanslag) zich achter de oren krabben: welke druif bouwt nou een enorme 380 kV steeklijn naar de kust, juist in deze tijden waarin netbeheerders streven naar zoveel mogelijk redundantie, ringvormen en andere methodes om storingen te voorkomen? Zie alleen al de recente rel tussen Tennet en de ACM; er is nogal wat te doen om de laatste 0,01 procentjes. In dat licht lijkt een zware steeklijn inderdaad wat vreemd. Maar als we wat dieper nadenken: wat is het alternatief? Een ringvorm leggen duurt jaren langer en vereist dubbel zoveel landschapsdoorsnijding, terwijl de nood voor Stevin hoog is: de kust is waar het gebeurt met thermische centrales, windparken en HVDC-interconnectors zoals Nemo. Door Stevin robuust en heel zwaar uit te voeren, haalt Elia de acute druk van de ketel. Daardoor ontstaat netstrategische ademruimte en kan er met rust en verstand worden gekeken naar de volgende stap om het hoogspanningsnet toekomstvast te houden. Kortom, we hebben wel eens slechtere motivaties voor steeklijnen gezien.
Afbeeldingen: vorige winter hadden enkele mensen betrokken bij HoogspanningsNet de eer om rondgeleid te worden op de werven van het Stevinproject en uit de eerste hand informatie te mogen ontvangen. Op die dag was de luchtlijn met de circuits tussen Eeklo en Van Maerlant nog onder constructie. Meer foto's kan je vinden op ons forum en op stevin.be, de website van Elia over Stevin.
07 november 2016 ∙ Na bijna twee decennia van relatieve rust lopen er op dit moment vier grote 380 kV-bouwprojecten in onze omgeving. Randstad Noordring, Doetinchem-Wesel, Meppen-Wesel en Stevin.
Waar in de twee Nederlandse projecten de wintracks hoogtij vieren, is men in Duitsland (Meppen-Wesel) en in België niet zo onder de indruk van buismasten in het koppelnet. Wie dan denkt dat men niet innoveert heeft het mis: ook vakwerk evolueert gewoon door. En juist het Stevinproject laat dat op niet te missen wijze zien. Het nieuwe mastontwerp met de geïsoleerde traversen heeft al eens eerder op de voorpagina gestaan, maar inmiddels zijn de eerste mastvakken met dit mastontwerp van hun draden voorzien. En pas nu kunnen we echt concluderen dat de nieuwe mast zeer goed gelukt is.
De nieuwe masten combineren het open, luchtige karakter van vakwerk met een moderne, strakke en welhaast stoere indruk. Ze zijn smal en relatief klein voor 380 kV. Meestal zou dat zijn uitgedraaid op een massieve, gedrongen aanblik met veel te grote knoopplaten, maar hier bij Stevin is het de ontwerpers van Elia gelukt om zware vierbundels te combineren met vakwerk in een vlotte, moderne en potente aanblik. Een hele kunst die vanuit ons oogpunt op deze site zeker een compliment verdient.
Stevin bevat naast een nieuwe luchtlijn ook een paar kabelgedeelten, die (net zoals de Delftkabel) gezien kunnen worden als een hoogspanningstechnisch waagstuk. En natuurlijk bevat het project ook enkele stations. Daarvoor is gekozen voor GIS-stations. Dit type station isoleert de geleiders en rails met een ander gas dan lucht en de schakelstations zijn daardoor veel kleiner en enigszins strakker van uiterlijk dan een openluchtopstelling.
Meer foto's van het bouwproject bekijken of meer informatie vinden? Neem een kijkje op ons forum en bezoek de projectwebsite van Stevin, www.stevin.be. Of als je in de buurt bent, bekijk de masten en stations eens in het echt.
Afbeeldingen: Boven zien we de nieuwe verbinding naast een oudere 150 kV-lijn staan – je ziet het goed, de nieuwe 380 kV-lijn is kleiner dan de oude 150 kV-lijn. Onder: opstijgportaal op Maerlant. Bovengrondse 380 kV met vakwerk? Dat hoeft anno 2016 helemaal niet ouderwets te zijn.
17 maart 2016 ∙ Terwijl Tennet in Nederland de netverzwaringen op 380 kV-niveau met wintrackmasten uitvoert, heeft Elia voor de Belgische verzwaringen in datzelfde netvlak gekozen voor traditionele vakwerkmasten. Hoewel, traditioneel… Er is één groot verschil met hoe we dat gewend waren: de nieuwe hoogspanningsmasten hebben geïsoleerde mastarmen.
De afgelopen twee maanden zijn de eerste exemplaren neergezet. Daardoor hebben we nu eindelijk een idee van hoe deze masten er in het echt uit komen te zien. Natuurlijk waren er al geruime tijd animaties en tekeningen beschikbaar, maar er gaat niets boven een echt exemplaar in het veld. Sinds de jaarwisseling heeft Elia de eerste exemplaren van het nieuwe mastmodel neergezet binnen het Stevinproject. Het zijn masten waarbij de traversen zijn gecombineerd met de isolators, waardoor geïsoleerde mastarmen ontstaan. De draden komen dus niet aan verticaal hangende isolators te hangen, maar ze worden 'meteen' aan de uiteinden van de traversen bevestigd, waar op de foto hier rechts nu nog een stel katrollen hangen.
Deze methode is niet volledig nieuw in onze streek, want we zien het in Nederland al in het 110 kV-gebied en ook de wintrackmasten van Tennet hebben een enigszins vergelijkbare constructie met V-braces. Maar op deze wijze (aan beide zijden van een 380 kV vakwerkmast) is het in de Benelux niet eerder toegepast.
Alle draag- of steunmasten van deze nieuwe 380 kV-verbinding worden gebouwd met dit nieuwe mastontwerp met geïsoleerde mastarmen. De hoekmasten niet, die zijn nog gebouwd op de ons bekende wijze met echte metalen traversen en schuine afspanningen met rijen glaskap-isolators. Wat verder opvalt is hoe klein de mast hierdoor kan blijven. De hele hoogspanningsmast, geschikt voor twee beesten van 380 kV-circuits met vierbundelgeleiders en een capaciteit van 3000 MVA per stuk, wordt eigenlijk nauwelijks groter dan de gangbare exemplaren voor 150 kV. Kortom, we hebben hier te maken met kleine, zeer gespierde types. Even wennen voor de mastengek, maar anderzijds kunnen we wel constateren dat het Belgische mastenpark er weer een opmerkelijk ontwerp bij heeft gekregen. En nu maar eens afwachten hoe de aanblik wordt met de draden eraan. We zijn heel benieuwd!
Meer lezen over het Stevinproject? Bezoek stevin.be (van Elia) voor meer informatie. Meer foto's in groter formaat zien? Bezoek het topic over het Stevinproject op ons forum en volg het project met ons mee.
Foto's: forumlid Zuydkamp legde vorige week een exemplaar van de nieuwe masten vast. Boven zien we een detailopname van de mast, onder zien we dezelfde mast naast een oudere 150 kV-mast. Ze ontlopen elkaar weinig in grootte.
01 december 2015 ∙ De titel Fossiel van de Dag, die België gisteren op de klimaattop in Parijs binnenhaalde, lijkt eerder een sneer te zijn richting de Brusselse trage politiek dan richting de praktijk. Nota bene op dezelfde dag werd een nieuw record gevestigd met de windproductie in het land: 38,6 GWh. En ook in het hoogspanningsnet zijn de tekenen van een groener wordend België te zien. Het Stevinproject is in principe een voorbeeld van hoe België juist wél inspeelt op vergroening.
Het Stevinproject draait om een forse netverzwaring in de verbinding tussen de kust (Zeebrugge) en de aansluiting op het landelijk koppelnet ter hoogte van Horta. Een opmerkelijk groot project wanneer we kijken naar het tempo en de omvang van telkens maar veranderende inzichten in producielocaties en geprefereerde productiemethoden. Die zwalken heen en weer op het ritme van de landelijke politiek en de grondstofprijzen, die de laatste jaren haast per seizoen sterk lijken te veranderen. Dat is lastig voor de netbeheerders omdat de doorlooptijd van een nieuwe zware hoogspanningslijn tussen vijf en tien jaar zit: veel langer dan die van een windpark of centrale aan de kust. Grote projecten die lang duren hebben daardoor een hoog risico op achterhaaldheid, kapitaalvernietiging of andere problemen.
Het Stevinproject is echter redelijk immuun voor deze problemen. Deze zware hoogspanningslijn is voor een belangrijk deel nodig doordat het offshore windvermogen in de Belgische Noordzee hand over hand toeneemt. Netbeheerder Elia heeft daarom besloten geen halve maatregelen te nemen en een zware 380 kV-verbinding aan te leggen. Zwaar genoeg om alle windvermogen aan land te brengen en ook te kunnen voorzien in een toekomstige koppeling met Engeland via een aan te leggen HVDC-kabel (de NEMO-link). Het bestaansrecht en de noodzaak van Stevin is daardoor robuuster dan soortgelijke projecten die Nederland ondernam, zoals het deels geflopte Noordwest-380.
.jpg "Inventieve oplossing van Elia voor een juk")
De werken aan Stevin vorderen gestaag. Station Horta is zo goed als gereed, de eerste mastaanpassingen en nieuwbouw zijn druk bezig en ook is Elia inventief geweest met het oplossen van die kleine, irritante praktische problemen die je bij elk project ad-hoc aantreft. Wat doe je als je een bestaande 150 kV-verbinding moet overkruisen terwijl de stroom daar onder geen beding af mag? Een juk ter bescherming bouwen is dan niet mogelijk. Dus Elia besloot om een cantileverkraan te verbouwen tot improvisatiejuk, waarna die gewoon in zijn geheel over de draden heen gedraaid kon worden. Ziezo, in een wip het hele probleem opgelost. Dat zijn de oplossingen waar we van houden.
Voor meer foto's en informatie, kijk op ons forum in het Stevintopic, op www.stevin.be of neem een abonnement op de Stevin-nieuwsbrief.
Foto's: Overgangsstation Gezelle in aanbouw, gezien vanuit de lucht (foto door Bavo Lens). We zien een gebouw, de fundamenten voor twee opstijgpunten en vooral de onderkant van een hele grote hoogspanningsmast. Klik erop voor een vergroting, dat verdient deze foto. Onder: de inventieve oplossing van Elia om een veiligheidsjuk te bouwen zonder afschakeling. Sorry voor de mist, daar kunnen we helaas niets aan doen.
Live netgegevens nodig?
Informatie en kennis
St(r)oomcursus voor beginners
Netten in Nederland en België
De energiewereld
GE-Netkaart
Geknetter en gebrom
Mast van de Maand Archief
St(r)oomcursus voor beginners
Netten in Nederland en België
De energiewereld
GE-Netkaart
Geknetter en gebrom
Mast van de Maand Archief
Hoogspanning als hobby
Hoogspanningshobbyisme
Mast van de Maand
Masthoogte leren schatten
Fotografie
Modelbouw
Funmerchandise
Forum
Hoogspanningshobbyisme
Mast van de Maand
Masthoogte leren schatten
Fotografie
Modelbouw
Funmerchandise
Forum
Snel iets opzoeken
Netkaart Nederland
Netschema Nederland
Netkaart België
Netkaart Europa
Jargonwoordenboek
KCD-documenten
Netkaart Nederland
Netschema Nederland
Netkaart België
Netkaart Europa
Jargonwoordenboek
KCD-documenten
Netbeheer hoogspanning
.png "Ga naar de website van TenneT TSO, de Nederlandse netbeheerder")
Hoogspanningsnet.com 2003/2006-2022 | Site IV.II
Template 'Love the Late Nineties' by Ot&Nien - Some Rights Reserved. | CMS
