HoogspanningsNet - alles over hoogspanning op het het

Hoogspanningstechniek

Hoogspanning en gezondheid?

Antwoord op alle vragen vind je bij het RIVM (NL) of het Departement Leefomgeving (B).

HoogspanningsNet behandelt dit thema met opzet niet zelf. (Waarom niet?)

Geknetter en gebrom?

Geen zorgen, dat is normaal.

sloop

15 december 2013 ∙ Kerstvakantie? Niet voor Tennet en de subcontractors. Was het een paar maanden terug vrij saai in Hoogspanningsland, nu lijkt Tennet opeens te willen kijken hoeveel hooi er in één keer op de vork past. Mastverhogingen in het IJsseldal, verkabeling in Limburg, nieuwe lijn naar Dinteloord… drukte. We bekijken er een paar: sloop, verbouw en nieuwbouw. 

Einde oefening: vaarwel 110 kV Zwinderen-Veenhuizen 
Deze verbinding is beter bekend als de aftak Coevorden. Vanwege netverzwaringen en omschakelingen (zie dit forumtopic) is de inlussing niet langer op Hoogeveen-Veenoord aangesloten, maar op de veel zwaardere meelifters onder Zwolle-Meeden. Daardoor kan het 'stroomopwaartse' deel van de aftak verdwijnen. Het is meestal een kwestie van jaren voordat men ook daadwerkelijk tot sloop overgaat. Maar niet in dit geval: de geleiders zijn nog niet afgekoeld of ze worden er al uitgehaald. De verwachting is dat de masten die hun functie hebben verloren nog voor de kerst uit het veld zullen zijn verdwenen. Gelukkig is dit specifieke mastontwerp zeer gangbaar in de IJsselmijconcessie zodat er gewoon slechts negen stuks uit het veld verdwijnen. In dat licht bezien is de schade ditmaal redelijk beperkt. Maar jammer blijft het natuurlijk altijd.

Nieuw mastuiterlijk en netverzwaringen: 110 kV Vollenhove-Zwartsluis
Een eindje verderop, in de kop van Overijssel, is er beter nieuws. Vollenhove-Zwartsluis is een oude enkelcircuit 110 kV-verbinding die met IJsselmij-hamerkoppen is gebouwd. Na geruime tijd wordt nu eindelijk het tweede circuit ingehangen. Op zich goed nieuws: het voortbestaan van deze 70 jaar oude verbinding is daarmee zo goed als gegarandeerd voor de komende paar decennia. Maar er valt wel wat op aan te merken. Blijkbaar voldoet de klassieke IJsselmij-hamerkop opeens niet meer aan de eisen die tegenwoordig aan bliksembeveiliging worden gesteld. Daarom worden er kattenoren op de traversen bevestigd: een constructie die we nog niet eerder gezien hebben. Of het mooi is? Tsja, wie is HoogspanningsNet om te oordelen? Meer weten? Lees in dit forumtopic verder.

De nieuwen doen een stapje opzij: 380 kV & 150 kV SAA Amsterdam
Je zou het niet zeggen, maar nieuwe vakwerkmasten worden nog steeds gebouwd in Nederland. Al is het in dit geval slechts vanwege de verplaatsing van een snelweg. Daarvoor moeten er in twee verbindingen vlakbij trafostation Diemen een aantal hoogspanningsmasten verplaatst of verbouwd worden: ziehier het SAA-project in het kort. In tegenstelling tot wat de agenda meldde, dit project loopt nog wel even. Het is al eerder genoemd op de voorpagina en dankzij forumlid ElektroThriller verkeren we in de luxe positie om goed op de hoogte te kunnen blijven van het hele gebeuren. Zo zien we op de foto hiernaast een soort Dutch blend: een nieuwe donau-hoekmast waarin kenmerken van de Oostring, de Westring en recente inzichten gecombineerd zijn in één mast. Of korter gezegd: een halfbloedje op bijzonder hoge poten.

Foto's:
Boven: in hun lot bezegelde IJsselmij Duits-type donaumastjes bij Zwinderen. Sneu, maar gelukkig zijn het slechts een handjevol exemplaren van een niet bedreigd ontwerp.
Midden: kattenoortjes op IJsselmij-hamerkoppen? Het kan sinds deze week bij Vollenhove. Foto door forumlid Erikvd16. Onder: blik op een nieuwe, verhoogde 380 kV-hoekmast die onderdeel uitmaakt van het SAA-project. Foto door forumlid ElektroThriller

21 november 2013 ∙ Slecht nieuws voor de liefhebbers van oude bovengrondse 110 kV-verbindingen. De kans is aanzienlijk dat de oude hoogspanningslijn Hoogeveen-Veenoord tussen 2016 en 2018 gesloopt zal worden. Een uniek mastmodel zal daarmee verdwijnen uit het landschap.

De kreet Zwolle-Meeden maakt meer kapot dan je lief is kwam al eerder voorbij op het forum. Eerst als grap, maar uiteraard met een serieuze aanleiding. ZL-MEE een prachtige combinatielijn – maar deze hoogspanningslijn is er sinds 1995 wel verantwoordelijk voor dat er niet minder dan zes andere hoogspanningslijnen sneuvelden. En daar lijkt nu een zevende bij te gaan komen.

De laatste vier jaar is er het nodige gereconstrueerd in het net van zuidoost-Drenthe. Van serieuze ondercapaciteit is het gebied veranderd in hoogspanningskundige overkill. Vanaf Beilen is er een grondkabel naar Hoogeveen gelegd en de zware 110 kV-meelifters onder de combinatielijn Zwolle-Meeden hebben de taak overgenomen van diverse oudere 110 kV-verbindingen in het gebied rondom Emmen. In 2010 werden tussen Ommen en Weerdinge de laatste ontbrekende 110 kV-circuits ingehangen, met als gevolg het sneuvelen van de laatste negen overgebleven Veenoordse katmastjes. Trafostation Veenoord kreeg een aansluiting op 270 MVA vermogen. De oude verbinding van Hoogeveen naar Veenoord, met slechts 65 MVA capaciteit, was the last man standing. Aangetast in zijn transportfunctie, maar als distributielijn nog steeds onmisbaar vanwege de aansluiting van Coevorden via een inlussing ter hoogte van Zwinderen. 

Toen echter in het begin van 2013 ook deze aftak werd gereconstrueerd en aangesloten werd op Zwolle-Meeden 110 kV, verviel ook deze functie. Sindsdien vervult de lijn (ooit nog de meest overbelaste lijn van Nederland geweest!) nog slechts een koppelfunctie tussen Veenoord en Hoogeveen. En blijkbaar kan deze koppelfunctie gemist worden, zo blijkt nu opeens. Na de aanleg van een nieuwe grondkabel tussen Hardenberg en Coevorden (beraamd zo rond 2015) wil men de verbinding in het geheel opheffen.

Toch is het laatste woord mogelijk nog niet gesproken over de sloop van deze verbinding. Want voordat de nieuwe grondkabel naar Coevorden gereed is zal het niet veel eerder zijn dan 2016. Tegen dezelfde tijd zouden de windturbines van de grote windparken Oostermoer en De Monden in de Drentse en Groningse veenkoloniën zo langzaamaan moeten verrijzen. Honderden megawatts windvermogen – dat moet ergens heen. Samen met de decentrale opwek van de NAM in Schoonebeek en de WKK-productie in Klazienaveen en Erica zal dat (opnieuw) voor een mogelijk capaciteitstekort op het 110 kV-net kunnen zorgen. Je zou daarom zeggen dat elke MVA aan transportcapaciteit richting de 380 kV-ring hard nodig is, zodat de sloop van een verbinding die er nog gewoon staat tegen die tijd mogelijk in een ander licht komt te staan. De tijd zal het leren.

Op 28 november is er in Holtone een informatieavond voor omwonenden van het gebied waar de grondkabel doorheen gelegd gaat worden. Tot die tijd moeten we het nog even doen met dit bericht van Tennet.

Foto's: de verbinding Hoogeveen-Veenoord (opgeleverd in 1950) kan slechts 65 MVA vermogen transporteren. Peanuts in verhouding tot de 110 kV-meelifers onder Zwolle-Meeden, die in staat zijn tot 270 MVA per circuit. Met het mogelijk verdwijnen van Hoogeveen-Veenoord zou ook een uniek mastontwerp verloren gaan.