23 maart 2014 ∙ Al een poosje is men tussen Sekdoorn en Harculo bezig met verbouwingen in het plaatselijke 110 kV-net. Dat klinkt eng, maar er is heel goed nieuws voor liefhebbers van de karakteristieke aanblik: de jukkenlijn blijft tot nader order behouden.

Werkzaamheden in de omgeving van Zwolle zijn weinig bijzonders. De laatste acht jaar is er eigenlijk continu om de paar jaar wel weer iets gaande. En de meest recente van die operaties betreft verbouwingen aan de jukkenlijn, de portaalstraat tussen Harculo en polder Sekdoorn. En inmiddels is duidelijk waar het allemaal om te doen is: de nieuwe NEN-norm omtrent de gegarandeerde vrije ruimte tussen geleiders en het maaiveld.

Sinds de nieuwe NEN-normen van een aantal jaar geleden zijn er strakkere voorschriften van kracht geworden over hoeveel vrije ruimte er minimaal moet zijn tussen hoogspanningskabels en het maaiveld. Als gevolg daarvan hebben we op verschillende plekken in het land gezien dat men de geleiders in de masten strakker afspant of hoger ophangt (verhoogde afspanophanging) om zodoende de nieuwe, striktere norm voor de gegarandeerde vrije ruimte te kunnen blijven volgen. Maar bij de jukkenlijn van Harculo blijkt het niet mogelijk te zijn om de geleiders nog strakker af te spannen. Daarom is hier gekozen voor een geheel nieuwe oplossing die in Nederland nog niet eerder is gebruikt: geleiders met een kern van koolvezel in plaats van staal. Deze nieuwe geleiders worden geacht nauwelijk te zegen (dieper te gaan doorhangen) wanneer ze warm lopen, zodat op die manier op hete zomerdagen alsnog voldoende ruimte behouden blijft. Maar in Nederland is nog geen ervaring met het inlieren of afspannan van dit type geleider: constructeur A.Hak Electron heeft dan ook speciaal het personeel ervoor opgeleid om deze operatie uit te kunnen voeren.

Samen met het vervangen van de geleiders vinden er ook enkele kleine reconstructies plaats in de mastlichamen en rondom het vervallen van enkele parallelschakelingen. De twee tweebundelcircuits verdwijnen ook, om te worden teruggeplaatst als circuits met enkelvoudige geleiders. Hoe dit alles zijn effect zal hebben op de plaatselijke transportcapaciteit is HoogspanningsNet nog niet helemaal duidelijk, maar op ons forum loopt er een topic over. Het belangrijkste is dat de jukkenlijn geen direct gevaar loopt – althans voor dit moment, want we weten hoe wispelturig de Nederlandse netstrategie is. Wat zeker weten is dat dit eerste experiment op Nederlands grondgebied met geleiders voorzien van een koolvezelkern de komende jaren flink wat navolging zal krijgen, want de jukkenlijn is niet de enige plek in het land waar de nieuwe NEN zijn invloed zal doen gelden. A.Hak heeft wellicht een mooi contract binnengehaald.

Foto's: de nieuwe situatie rond de jukkenlijn, vastgelegd door Ot Lesley en Hans Nienhuis vanaf de toegangsweg naar de IJsselcentrale. De reconstructie is nog niet klaar, maar wat we meteen zien is dat de bundelgeleiders rechts worden verwijderd en dat er twee 'open plekken' vallen. Eigenlijk gaat het lijnbeeld van de jukkenlijn er zelfs op vooruit.