04 januari 2014 ∙ Het is winter… tijd van sneeuw, gezelligheid, ganzenbord, warme chocomel en.. omgewaaide hoogspanningsmasten? 

Zomer in de winter, dat was het gisteren op vrijdag 03 januari. In de namiddag passeerde een ongewoon heftige buienlijn ons gebied, die zich zowel meteorologisch als qua gevolgen aan de grond prima kan meten met de squall-lines die in de zomer onze contreien teisteren. Naar nu blijkt zijn er in de bewuste namiddag zelfs een aantal masten van de 150 kV-lijn Ruien-Chièvre-Antoing omver geblazen.

De bezweken masten stonden in een lijnvak tussen Ainvang en Archimont en de manier waarop ze zijn bezweken doet sterk denken aan een soortgelijk incident in 2010. Ook toen begaven een aantal hoogspanningsmasten het nadat ze in een zware downburst tot boven hun ontwerp belast werden met winddruk. Op de foto gemaakt door Bavo Lens zien we dat de masten vlak boven de broek en halverwege de toren zijn afgebroken. Er lijkt geen sprake van uitknikking. Ondanks het uitvallen van de gehele verbinding is er volgens netbeheerder Elia geen stroomstoring opgetreden. Wanneer de masten hersteld gaan worden en of er onderzoek naar de precieze toedracht van deze heel aparte manier van bezwijken zal volgen is nog niet bekend. We houden het in de gaten.

Bolbliksem onder het broekstuk

In Nederland bleef de schade beperkt: delen van Veenendaal en Ede gingen een poosje op zwart nadat station Frankeneng uitviel vanwege een harde sluiting. Deze kortsluiting is waarschijnlijk het gevolg geweest van een blikseminslag op hoogspanningsmast 31 (een hoekmastje) van de stokoude 50 kV-verbinding WageningenNude-Frankeneng. Precieze details over de ontlading (die mogelijk ook een bolbliksem achterliet tussen het broekstuk van de mast) zijn nog niet bekend. HoogspanningsNet vermoedt een verband met vlamboogvorming van een van de twee circuits. Dergelijke boogvorming kan het een aantal seconden uithouden voordat de verbinding klapt en afgeschakeld wordt.

De ontlading met bolbliksem werd waargenomen door enkele meteorologen van Meteo Consult, die er naderhand ook een verhaal over schreven op weer.nl.

Foto's: Bavo Lens legde deze gevelde 150 kV-dubbelvlagmast vast. Het doet denken aan wat er in 2010 gebeurde in Achêne en Lint. Onder: het bewuste 50 kV-hoekmastje in Wageningen die een bolbliksem tussen het broekstuk kreeg. Foto door Hans Nienhuis afgelopen zomer, op een dag met iets beter weer. Grotere foto, zie hier.