23 april 2018 ∙ Over het algemeen is Tennet behoorlijk vooruitstrevend in het adopteren van nieuwe ontwikkelingen. Maar in één ding is Nederland rijkelijk laat: hot-line work, het werken aan hoogspanningsverbindingen die op dat moment in volledig bedrijf zijn. Inmiddels ontkomt ook Nederland er niet meer aan: vandaag is Tennet in Dedemsvaart gestart met de eerste keer hot-line work in eigen land.

Hot-line work, ook wel bekend als energized working, is het verrichten van werkzaamheden aan een hoogspanningscircuit die op dat moment vol in bedrijf is. Dat klinkt als een recept voor monteurs om in recordtijd in barbecue te veranderen, maar met de juiste maatregelen is het verbazend goed te doen. In het buitenland is hot-line work vrij gangbaar en het levert af en toe spectaculaire filmpjes op (met name als men het bij hele zware lijnen doet vanuit helikopters), maar in Nederland gebeurde dit soort werk eigenlijk alleen bij losse gevallen zoals reconstructies en niet in het kader van regulier onderhoud. Het was zelfs wettelijk verboden.

Hard nodig was het ook niet, en eigenlijk was dat een triomf voor het Nederlandse bovengrondse hoogspanningsnet. Omdat bijna alle stations redundant in het net hangen en bijna alle verbindingen zelf ook redundant zijn, kan de stroom altijd via meerdere wegen alle plekken bereiken. Het is dan betrekkelijk eenvoudig om gewoon een circuit af te schakelen bij onderhoud. Het scheelt een boel veiligheidsmaatregelen en het net zelf is ook nog eens storingsbestendiger. Maar niet altijd is er het comfort van redundantie. Er kunnen ook andere problemen zijn. Ranke buismasten laten zich bijvoorbeeld erg moeilijk beklimmen en de draden hangen bij smalle modellen zo dicht bij de toren dat het onveilig is om een circuit aan één zijde van de mast in dienst te houden terwijl men aan de andere zijde schildert. En als de hoogspanningslijn ook nog eens een steeklijn is, dan zitten we met een probleem.

Precies dat is het geval bij de verbinding naar Dedemsvaart. Het station zit op een steeklijn en de ranke buismasten voor 110 kV moeten nodig weer geschilderd worden. Maar ze ddragen de draden zo dichtbij de toren dat afschakeling van één circuit niet voldoende veiligheid oplevert. Een tijdelijke noodlijn met omleiding neerzetten is een paardenmiddel. Vandaar dat Tennet in samenwerking met Joulz een ontheffing bij de overheid heeft aangevraagd om voor het eerst in Nederland hot-line work te mogen toepassen voor regulier onderhoud. Deze toestemming werd (in eerste instantie eenmalig) verleend en er werd expertise opgedaan bij de collega's van het Franse RTE, die al langer hot-line work doet. Vandaag, op 23 april, werd met een bescheiden persmoment (beelden RTV Oost) de eerste mast onder handen genomen.

Hoe dat precies in zijn werk gaat? Niet met Niet met helikopters helaas, maar met twee hijskranen en een geïsoleerde hoogwerker heb je ook een leuke operatie. Op de website energizedworking.nl (eigenlijk vooral bedoeld voor de pers) kan je een bescheiden demonstratiefilmpje vinden. Beeld van de echte klus ontbreekt (nu) nog, want vandaag was de eerste dag van de hele operatie. De komende weken zullen er meer masten onder handen worden genomen en vanaf openbaar terrein moet de operatie goed te volgen zijn met een verrekijker.

Afbeeldingen: Foto door Johan Swank van het werk in actie. Bewegend materiaal is hier op youtube te bekijken, waarin de operatie wordt uitgelegd door Tennet en Joulz, samen met beelden van de Franse ploeg en de verrichtingen van de werkzaamheden. Men moet nog meer masten doen, dus de komende maand blijft er wat te zien.