21 juli 2023 ∙ David tegen Goliath, de burger tegen een kille overheid. De Zomereik van Riegmeer werd in het voorjaar van 2023 een begrip in Drenthe en in hoogspanningsland. De boom die in de weg staat voor een nieuw trafostation bij Hoogeveen, zijn dagen leken geteld tot er sympathisanten opstonden. Inmiddels is er een volgend hoofdstuk, en het is een plottwist.  

In dit voorjaar ontrolde zich in het Drentse Hoogeveen een soort soap rondom een zomereik die in de weg staat op een hoek grond waar Tennet en Rendo een nieuw trafostation willen stichten. De boom, ongeveer honderd jaar oud en ruim twintig meter hoog, is het laatste wat er resteert van een boerderijkavel die ooit op het nu nog lege terrein achter bedrijventerrein Riegmeer stond. Op datzelfde terrein worden plannen ontwikkeld voor enkele grote bedrijven zoals een Griekse yoghurtfabrikant en ook een trafostation om de elektrificatie in de omgeving ruimte te bieden. Maar ja, een eik middenin de schakeltuin is vanuit praktisch oogpunt niet echt aan te bevelen. Er bleven twee oplossingen over: de boom kappen en het trafostation bouwen, of de boom laten staan en het trafostation opschuiven of anders inrichten zodat het alsnog passen zou. 

Rationeel ligt kap voor de hand. Een zomereik is niet zeldzaam, ook eentje van honderd jaar niet. Toch ontrolde zich een strijd tussen een groeiende groep liefhebbers van de boom en het gemeentelijk ambtsapparaat. Waar principekwesties ontstaan en kampen zich ingraven stijgt de temperatuur en het fanatisme. Daar kwam bij dat de discussie oplaaide in het voorjaar van 2023, een tijd die in de toekomst zal worden herinnerd door het thema van overheid tegen burger, stad tegen platteland, bureaucratie tegen invoeling. De boom, hoewel een fors exemplaar, kwam gaandeweg symbool te staan voor iets nog groters. Terwijl gemeente Hoogeveen voet bij stuk hield met kap werd een petitie gestart, lokaal en regionaal nieuws werd bereikt en ook wij bij HoogspanningsNet hebben er al eerder aandacht aan besteed (zie het artikel van 07 april). Er kwam zelfs een protestlied, de Zomereik van Riegmeer door Bertus ten Caat. Alles om te voorkomen dat de boom zou worden gekapt, verwoord als het wederom negeren van de wil van gewone mensen.

Uiteindelijk suste de (wellicht geschrokken) gemeente Hoogeveen de gemoederen een poosje door aan te zeggen dat kap zou worden heroverwogen en dat er pas in juli 2023 een beslissing zou vallen. Wat er inmiddels is besproken in het gemeentehuis zal alleen aan het licht komen als iemand een WOB-verzoek indient, maar dat er naast kap of het aanpassen van de inrichting van het bedrijventerrein nog een derde oplossing denkbaar was komt eigenlijk als een verrassing. De boom verplaatsen.

Toch is dat wat er nu gaat gebeuren in het najaar van 2024. De volwassen eik, samen met ruim honderd ton grond, wordt uitgegraven en verplaatst naar een plek 250 meter verderop, waar hij niet langer in de weg staat voor de ontwikkeling van het terrein. Het zal niet goedkoop zijn en ook daarover zullen zeker vragen worden gesteld. Feit is wel dat de gemeente de kapvergunning niet meer wil verlenen en dat daarmee lijkt er te zijn geluisterd naar de tegengeluiden vanaf de andere zijde van de kloof die het voorjaar van 2023 kenmerkt. Hoe het ook zij, wie ook een overwinning claimt, feit is dat men nu van voornemen is de boom te verplaatsen zodat uiteindelijk de best denkbare oplossing er komt. De afstand tussen overheid en burger wordt niet verder vergroot: de gemeente toont dat ze nog kan en wil luisteren. Het trafostation kan zijn ideale vorm krijgen. De boom overleeft. De enigen voor wie het nog net wat beter had gekund, tja.. dat zijn wij hier, de pylon geeks. Want een grote eik middenin een schakeltuin – dát zou pas echt uniek zijn. 

Afbeeldingen: De eik waar het allemaal om te doen is, samen met het omliggende terrein (beeld: still uit de clip van het lied Zomereik van Riegmeer door Bertus ten Caat). Het lied is op youtube te beluisteren.