HoogspanningsNet - alles over hoogspanning op het het

Techniek

Mast van de Maand



400 kV Constanta - Tariverde
----------------------------------------------
We gaan deze maand weer eens naar het oosten van Europa, waar de ruimte aanzienlijk is en de hoogspanningslijnen een fijne mix van Sovjetinvloeden, ietwat achterstallig onderhoud maar soms ook een trotse persoonlijkheid hebben. Hoogspanningslijnen hoeven in die streken niet te doen of ze te gast zijn in een landschap. Forumlid PJK, goed bekend met Roemenië, legde een mast vast van de verbinding Constanta - Tariverde. De enkelcircuit 400 kV-lijn had en heeft een koppelfunctie, maar er hangt tegenwoordig ook een groot windpark in. De driebundels doen rond 2 tot 2,5 kA en dus 1300 tot 1600 MVA transportvermogen vermoeden. Schoormasten, om precies te zijn een H-frame met uitwendige tuien, zijn een zeer populaire keuze in landen met lange afstanden zodat de transportspanningen hoog moeten zijn en de kosten per strekkende kilometer lijn juist laag. Daarbij zien we in de wat oudere mastenpopulaties vaak dit soort H-frames. Maar de evolutie van schoormasten ging voort en gaandeweg verscheen een gewaagdere doorontwikkeling, een zogeheten guyed V. Dan zijn de tuien juist naar buiten gezet en de beide benen naar binnen. Guyed V's zien we vooral in echt verlaten bosgebieden. In landbouwgebieden is een uitwendig vertuid H-frame zoals deze alsnog handiger omdat de tuidraden in de grond verankerd zitten binnen het lengteprofiel van de verbinding. Dat maakt de kans op ongelukken met combines kleiner.

Hoogspanning en gezondheid?

Antwoord op alle vragen vind je bij het RIVM (NL) of het Departement Leefomgeving (B).

HoogspanningsNet behandelt dit thema met opzet niet zelf. (Waarom niet?)

Geknetter en gebrom?

Geen zorgen, dat is normaal.

Mastverrommeling


Doet dit ook jouw tenen kromtrekken?


Zoek je de netbeheerder?

Dat zijn wij niet. Ga naar de website van TenneT TSO (NL) of Elia (B).




Of ga naar ENTSO-E voor het Europese samenwerkingsverband tussen netbeheerders.

Berichtenarchief

13 mei 2016 ∙ Een week of twee geleden plaatste Tennet de eerste twee wintracks met obstructieschildering vlakbij Schiphol. Op zichzelf geen wereldschokkend nieuws – maar nu het mooi weer is geworden en de lucht blauw kleurt verandert dat alsnog: Hollands rood-wit-blauw was zelden zo spannend.

Het project Randstad380 Noordring betreft een nieuwe 380 kV-verbinding tussen Beverwijk en Bleiswijk, met een nieuw 380 kV-station in Vijfhuizen. Ook vliegveld Schiphol moet gepasseerd worden. Dat gebeurt bovengronds en de wintracks zijn een stuk hoger dan de bestaande vakwerkmasten, zodat een obstructieschildering en markeringslampen noodzakelijk zijn. (Zie de regels van de FAA.) De keuze is gevallen op de klassieke variant van zogeheten alternating rings, waarbij drie witte ringen worden omzoomd door vier exemplaren in een kleur die aviation orange genoemd wordt. In de praktijk ligt die kleur dichterbij rood dan bij oranje, zeker in contrast met de ivoorwitte wintracks.

Toch is het een raar gezicht dat straks maar één van de pylonen een obstructieschildering draagt en de andere zijde van dezelfde mastpositie niet. Net weer jammer, het wekt letterlijk de indruk van half werk. De overweging erachter ('teveel onderhoud nodig') lijkt ons bij HoogspanningsNet enigszins overdreven, maar wanneer wintracks eens in de twintig of dertig jaar verf nodig hebben en de obstructieschildering iedere vijf tot tien jaar teveel verbleekt, dan zou er een bescheiden kern van waarheid in kunnen zitten.

Maar op dit moment is de verf nog blinkend nieuw. Totdat de draden eraan hangen staan er een aantal enorme, geopende 'slagbomen' bij het vliegveld te pronken. Het is bijna een statement voor wie per vliegtuig landt op Schiphol: Nederland is geopend en Tennet heet u hartelijk welkom.

Foto: Tennet houdt een Facebookpagina bij (Randstad Noordring) waarop regelmatig updates rondom het project worden gedeeld, passend in de nieuwe houding van het bedrijf ten aanzien van hun positie in de samenleving. Daar is ook deze foto te vinden, waar de roodwitte wintracks er gekleurd op staan. Voor wie het project wil volgen is het een aanrader om deze Facebookpagina in de gaten te houden.

01 mei 2016 ∙ In 1995 en 1996 werden de langste en de zwaarste hoogspanningslijn van Nederland tegelijk gebouwd. 380.000 volt kwam naar het noorden van Nederland. En dat jubileum laten we niet ongemerkt voorbij gaan hier op HoogspanningsNet.

Het project Zwolle-Meeden-Eemshaven. Drie stations in Zwolle, Meeden en de Eemshaven. Twee zware hoogspanningslijnen tussen Zwolle, Meeden en de Eemshaven. Eén megaproject van 800 miljoen gulden. Misschien wel het meest tot de verbeelding sprekende hoogspanningsproject van de jaren 90. En van nationaal belang in de toekomstige stroomvoorziening. Alles onder regie van het SEP, de Samenwerkende ElektriciteitsProducenten. Op 02 mei 1996 ging de stroom erop. Sindsdien hangt er iets moois in de lucht van noordoost Nederland. Reden voor een feestje. En hoe vier je als website een feestje? Met een jubileumwebsite natuurlijk.

20 jaar Zwolle-Meeden-Eemshaven. Vier het MEE.
zlmeeeems20.hoogspanningsnet.com

Ga mee op reis door twee decennia Zwolle-Meeden-Eemshaven. Beleef de reis Er hangt iets moois in de lucht, met informatie, foto’s en oude nieuwsartikelen. Lees de verhalen van mensen die erbij waren vanuit verschillende raakvlakken. Betrokken vanuit een professioneel oogpunt of ook vanzelf spontaan geïnteresseerd geraakt. Bekijk hoe de bouw ging en hoe het vorderde, lees over de achtergronden van het project en maak kennis met nieuwe hoeken om tegen de dingen aan te kijken. Ook hebben we oude documentatie gedigitaliseerd, zoals de folders Lijnen naar Morgen en Masten in ’t land. Ze bieden een unieke inkijk in de communicatie van het netbeheer van destijds met de bevolking en landeigenaren.

Een jubileumsite is nooit vol en ook nooit af. Doe MEE. Ben je of ken je iemand die erbij was, tijdens de bouw van het project of betrokken bij de aanwezigheid ervan tot op vandaag? Vertel MEE wat Zwolle-Meeden-Eemshaven betekende of betekent vanuit jouw raakvlak of perspectief.  Praat mee op ons forum. Of verspreid het woord via #zlmeeeems20. Hoe meer verhalen, hoe mooier.

Afbeeldingen: foto van Meeden-Eemshaven ('de Mammoetlijn') in een koolzaadveld, gemaakt door Tom Börger. Linksonder: het oude logo van het project, uit de vroege jaren 90. Beleef de verbinding MEE van Zwolle tot de Eemshaven: er hangt iets moois in de lucht.

15 april 2016 ∙ Al een jaar of vijf zijn er voorbereidingen bezig, maar sinds twee weken zijn dan ook echt de piketpaaltjes de grond in geslagen. De bouw van Doetinchem-Wesel 380 kV is begonnen.

De grensoverschrijdende verbinding heeft redelijk wat voeten in de aarde gehad. Maar uiteindelijk werd de aarde toch ongemoeid gelaten. Actiegroep Achterhoek 380 kV Ondergronds heeft een ijverige strijd gevoerd om de hoogspanningslijn ondergronds aan te laten leggen. Als eerste in hun soort kregen zij het gedaan om een onafhankelijke derde partij (Tractebel) onderzoek te laten doen naar de lusten en lasten van een alternatief plan: HVDC ondergronds. Hoewel het begrip 'onafhankelijk' zich tot op heden nog voor enige discussie leent, was de conclusie dat aanleg met de bestaande wisselstroomtechniek de voorkeur verdiende. De afstand en de prijs van converterstations maakte HVDC niet direct meer aantrekkelijk. 

Vorig jaar werd besloten dat ondergrondse aanleg en/of andere alternatieven dan ook niet verder meer zullen worden onderzocht. De verbinding gaat door volgens het oorspronkelijke plan: bovengronds en met wintracks. Nu zou je zeggen dat wij mastengekken op deze site wel de allerlaatsten zouden zijn om daar een kritische noot bij te plaatsen, maar ook bovengrondse aanleg heeft een prijs, genaamd het uitruilbeginsel. De aanleg van de 380 kV-lijn maakt het mogelijk om bestaande lijnen van 150 kV ermee te combineren op één mastpositie. Concreet betekent dit dat er heel wat tonmasten zullen verdwijnen uit het gebied. Ook het lijndeel van Doetinchem-Ulft dat in 2010 tegen de vlakte werd geblazen door een downburst verdwijnt weer, en nu definitief.

De omgeving van Doetinchem zal een heel andere aanblik krijgen, die door mastenliefhebbers met gemengde gevoelens wordt aanschouwd. We houden het in de gaten. Wellicht richt Tennet binnenkort wel weer een facebookprofiel op waarin men bouwfoto's plaatst, net zoals met Randstad-380 en het verkabelingsproject in Apeldoorn werd gedaan.

Foto: wintrack-combinatiemasten, zoals ze ook in de omgeving van Doetinchem zullen verschijnen, zullen het einde betekenen van onder andere de herstelde verbinding Doetinchem-Ulft. Maar de verbinding is ook grensoverschrijdend. Hoe zal het Duitse antwoord op wintracks er precies uit gaan zien? Meerdere bronnen zeggen meerdere dingen!

02 april 2016 ∙ Wie gisteren op de site keek trof een nieuwsbericht aan over het onmiddellijk afschakelen van alle zwarte circuits vanwege maatschappelijke controverse over de kleur zwart. De meeste mensen voelden echter lekstroom – terecht, het was een aprilgrap. Maar ook dit jaar bleek niet iedereen het te hebben doorzien… 

Zwart circuitbordje en lila circuitbordje

Al eerder haalden we op 1 april een grap uit, zoals in 2014 (plastic wintracks) en in 2011 (drop als het ideale isolatiemiddel voor grondkabels). Wie er toen ook al bij was moet gemerkt hebben dat het bericht van dit jaar opnieuw dezelfde verklikker droeg: het getal 14 (of varianten erop, 1416, 14%, “veertien”, 1.4, “een kwart”) kwam opvallend vaak terug. Ook werd niet naar een externe bron verwezen en was er bij geen enkele netbeheerder elders op internet ook maar het geringste te vinden over het afschakelen van alle zwarte circuits met stroomuitval in 14% van Nederland tot gevolg. 

Toch waren er ook dit jaar weer mensen die erin trapten. Boos vroeg iemand in onze mailbox of bedrijfsschade door afschakeling door de netbeheerder vergoed zou worden. Een ander mopperde dat alles blijkbaar maar gewoon kon worden gedaan voor bepaalde groepen in Nederland. Iemand die de grap wel doorzag vond het niet gepast van ons om de maatschappelijk gevoelige discussie over zwart te misbruiken voor een grap. Maar gelukkig waren er ook positieve commentaren, zoals van iemand die naar eigen zeggen smakelijk had gelachen om deze ‘zwarte humor’. En bij deze laatste mening sluiten we graag aan. Af en toe moet de spanning immers even zakken, zelfs op een website over hoogspanning. 

Lees hier het oorspronkelijke bericht van 1 april terug.

Foto: zwarte circuits in Nederland zouden vervangen worden door de kleur lila, compleet met lila randstaafschildering en nieuwe circuitbordjes met de letter L erin. Onzin natuurlijk. Hoewel..? De L is inderdaad nog niet in gebruik. Tennet, leest u even mee?

17 maart 2016 ∙ Terwijl Tennet in Nederland de netverzwaringen op 380 kV-niveau met wintrackmasten uitvoert, heeft Elia voor de Belgische verzwaringen in datzelfde netvlak gekozen voor traditionele vakwerkmasten. Hoewel, traditioneel… Er is één groot verschil met hoe we dat gewend waren: de nieuwe hoogspanningsmasten hebben geïsoleerde mastarmen.

Stevinproject: mast met geïsoleerde mastarmenDe afgelopen twee maanden zijn de eerste exemplaren neergezet. Daardoor hebben we nu eindelijk een idee van hoe deze masten er in het echt uit komen te zien. Natuurlijk waren er al geruime tijd animaties en tekeningen beschikbaar, maar er gaat niets boven een echt exemplaar in het veld. Sinds de jaarwisseling heeft Elia de eerste exemplaren van het nieuwe mastmodel neergezet binnen het Stevinproject. Het zijn masten waarbij de traversen zijn gecombineerd met de isolators, waardoor geïsoleerde mastarmen ontstaan. De draden komen dus niet aan verticaal hangende isolators te hangen, maar ze worden 'meteen' aan de uiteinden van de traversen bevestigd, waar op de foto hier rechts nu nog een stel katrollen hangen.

Deze methode is niet volledig nieuw in onze streek, want we zien het in Nederland al in het 110 kV-gebied en ook de wintrackmasten van Tennet hebben een enigszins vergelijkbare constructie met V-braces. Maar op deze wijze (aan beide zijden van een 380 kV vakwerkmast) is het in de Benelux niet eerder toegepast.

Nieuwe 380 kV-mast naast een oudere 150 kV-mastAlle draag- of steunmasten van deze nieuwe 380 kV-verbinding worden gebouwd met dit nieuwe mastontwerp met geïsoleerde mastarmen. De hoekmasten niet, die zijn nog gebouwd op de ons bekende wijze met echte metalen traversen en schuine afspanningen met rijen glaskap-isolators. Wat verder opvalt is hoe klein de mast hierdoor kan blijven. De hele hoogspanningsmast, geschikt voor twee beesten van 380 kV-circuits met vierbundelgeleiders en een capaciteit van 3000 MVA per stuk, wordt eigenlijk nauwelijks groter dan de gangbare exemplaren voor 150 kV. Kortom, we hebben hier te maken met kleine, zeer gespierde types. Even wennen voor de mastengek, maar anderzijds kunnen we wel constateren dat het Belgische mastenpark er weer een opmerkelijk ontwerp bij heeft gekregen. En nu maar eens afwachten hoe de aanblik wordt met de draden eraan. We zijn heel benieuwd!

Meer lezen over het Stevinproject? Bezoek stevin.be (van Elia) voor meer informatie. Meer foto's in groter formaat zien? Bezoek het topic over het Stevinproject op ons forum en volg het project met ons mee.

Foto's: forumlid Zuydkamp legde vorige week een exemplaar van de nieuwe masten vast. Boven zien we een detailopname van de mast, onder zien we dezelfde mast naast een oudere 150 kV-mast. Ze ontlopen elkaar weinig in grootte.

De HoogspanningsNet Netkaart voor je PC, browser, tablet en telefoon.

– Altijd het net op zak.

Meer info Handleiding FAQ GIS/KML

Actuele load

Waar zijn de netprojecten?

Kijk waar de netuitbreidingen zijn!
Netuitbreidingskaart TenneT
Netprojecten Elia
TYNDP Europa door ENTSO-E

Credits en copyright

Creative Commons Licentie

Tenzij anders vermeld, bevindt de content op deze website zich onder een CC BY-NC-ND-licentie.

Lees de volledige disclaimer hier.