10 juni 2016 ∙ Men kan van alles zeggen van de berg, maar niet dat ze visieloos zijn. Wintracks, het onder de grond stoppen van 2635 MVA op 380 kV en het starten van een project met een supergeleidende grondkabel in het 110 kV-gebied zijn allemaal projecten met lef. Maar het kan nog gekker: wat dacht je van een opgespoten convertereiland middenin de Noordzee?

Offshore windparken produceren vermogen dat naar land moet worden versleept. Dat gaat niet met wisselstroom, want wisselstroom onder water houdt het slechts ongeveer honderd kilometer vol voordat allerlei hinderposten zoals capacitief gedrag van de kabel ervoor zorgen dat het energieverlies onderweg onacceptabel wordt. Gelijkstroom heeft daar geen last van, zodat het mogelijk is om grote windparken ver uit de kust te zetten. Duitsland is daar al ver mee. In het Duitse deel van de concessie van Tennet staan de nodige offshore converters: platforms waarop de windparken worden aangesloten als een soort stekkerdoos, waarna het vermogen in de vorm van gelijkstroom naar land wordt getransporteerd.

Maar die Duitse platforms zoals DolWin, BorWin Alpha en Beta en SylWin staan telkens op stalen poten en ze kunnen per stuk meestal niet meer dan een gigawatt vermogen aan. Dat is niet genoeg voor wat er in de toekomst wordt verwacht: misschien wel tientallen gigawatts aan windvermogen in de Noordzee. Het net op zee zou dan alsnog in een kabelspaghetti veranderen. Er moet kortom een nieuwe slag worden gemaakt.

Beter goed gejat dan slecht bedacht is te extreem gesteld, maar het moet gezegd worden dat Tennet even bij de buren in België heet gekeken en het plan van Elia wat heeft opgepompt. Waarom zou je de converters op stalen poten zetten als het ook op een opgespoten eiland kan? Je hebt dan meer ruimte, zit niet vast aan grenzen door omvang en gewicht en je kan eenvoudig uitbreiden.

Dat vormde de basis voor een toekomstvisie waarin een kunstmatig eiland op de Doggersbank, in de uiterste punt van het Nederlands territoriaal water, een functie zou kunnen vervullen als een spin in het web van een toekomstig multinationaal elektriciteitsnet op de Noordzee. Het eiland zou verschillende clusters windparken moeten kunnen faciliteren en verbindingen naar uiteindelijk alle landen rondom de Noordzee moeten hebben.

Natuurlijk, een visie is een visie. Netbeheerders hebben die wel vaker. Maar aan deze visie is één ding dat opvalt: het moment waarop deze wordt gepresenteerd. Juist deze weken worden in Europa getekend door het Britse referendum over de Brexit. Dit eilandplan laat met enige bombarie zien dat Europese landen rondom de Noordzee elkaar nodig hebben als het gaat om toekomstige energiestrategie. Het moment om dit plan te presenteren lijkt daardoor niet geheel toevallig, zo hebben wij bij HoogspanningsNet het gevoel.

Of het eiland er komt? Dat weten we pas tussen 2030 en 2050. 
Lees het persbericht op de site van Tennet voor meer details.

Afbeeldingen: boven een impressie zoals Tennet zich het eilandplan voorstelt. De omvang van het convertereiland zou ongeveer 6 km² moeten worden en er moet meer dan 10 GW convertercapaciteit op kunnen staan. Onder: een deel van de huidige situatie in het Duitse Noordzeenet. We zien meerdere windparken en een aantal converters op stalen poten.