HoogspanningsNet - alles over hoogspanning op het het

Techniek

Mast van de Maand



Mast 137, 380 kV Geertruidenberg – Rilland
----------------------------------------------
Op het eerste gezicht zou je gaan denken dat we deze maand met een ordinaire afspanmast van het eerste 380kV koppelnet hebben te maken, maar schijn bedriegt. De langere plattere kattenoren verraadden het eigenlijk al. We zijn bij de 380kV-lijn Geertruidenberg – Rilland uit 2020. Oorspronkelijk is de lijn in 1979 in dienst gekomen als Geertruidenberg – Borssele, gebouwd tijdens een samenwerking van de PNEM en PZEM om stroom vanuit de nieuw gebouwde kerncentrale in Borssele naar het landelijke en regionale net te krijgen. In 1984 werd ook nog het Belgische Zandvliet aangesloten op zowel Borssele als Geertruidenberg met ieder één circuit. In 2020 is deze aftak vervangen door een heus station bij Rilland. Hiermee is tevens de bijzondere aftakmast verdwenen. Vanaf 2020 is de lijn dus in tweeën geknipt bij Rilland en bestaan ze nu uit de lijnen Geertruidenberg – Rilland en Rilland – Borssele. We zien hier afspanmast 137 van Geertruidenberg – Rilland ten westen van Bergen op Zoom. Het is een uniek exemplaar, want deze wijkt erg af van de standaard hoekmasten die we in deze lijn treffen. Zo is de complete indeling van de toren anders dan bij de rest. Vooral bovenin bij de bovenste traverse oogt de mast best iel. Sommige vragen zich dan al af hoe dit exemplaar aan de grens met het altijd winderige Zeeland toch al 45 jaar staat.

Hoogspanning en gezondheid?

Antwoord op alle vragen vind je bij het RIVM (NL) of het Departement Leefomgeving (B).

HoogspanningsNet behandelt dit thema met opzet niet zelf. (Waarom niet?)

Geknetter en gebrom?

Geen zorgen, dat is normaal.

Mastverrommeling


Doet dit ook jouw tenen kromtrekken?


Zoek je de netbeheerder?

Dat zijn wij niet. Ga naar de website van TenneT TSO (NL) of Elia (B).




Of ga naar ENTSO-E voor het Europese samenwerkingsverband tussen netbeheerders.

Berichtenarchief

02 maart 2017 Vandaag precies dertig jaar geleden vond de IJzelramp van 1987 plaats. Een memorabele weersituatie die niet zou hebben misstaan in Quebèc, maar die ook grote gevolgen voor het bovengrondse hoogspanningsnet van de EGD had.

De situatie van 1987 was in alle opzichten extreem. Een dooiaanval werd na een strijd die meer dan twaalf uur duurde uiteindelijk afgeslagen. Een smalle strook over het noorden van Nederland kreeg in tussentijd tot wel 30 mm ijzel te verwerken. Het leverde een uniek landschapsbeeld op waarover zelfs een boek is uitgegeven, maar iedereen hier weet: ijzel en hoogspanningslijnen, dat zijn gezworen vijanden. De schade aan enkele verbindingen van de EGD was dan ook indrukwekkend.

Tom Börger, onder andere bekend van de naslagwerken, heeft de gevolgen van de IJzelramp op het hoogspanningsnet beschreven in postervorm, samen met de netkaart van 1987, foto's en toelichtingen. Beleef een klein stukje van 1987 opnieuw: klik of tik de afbeelding aan voor een vergroting (of klik hier), of praat mee op ons forum.

18 februari 2017 Ergens deze weken zal ons forum op een nog nader te besluiten moment een tijdje onbereikbaar zijn. Het platform draait op een verouderde versie van phpBB en moet worden opgewaardeerd.

De nieuwste versie een stuk gebruiksvriendelijker voor wie met een telefoon het forum bezoekt. Het uiterlijk (de skin) van de nieuwe versie ziet er enigszins anders uit, maar het maakt wel het toevoegen van een betere header mogelijk. Helaas is het erg ingewikkeld om aan het circuit te werken terwijl het onder spanning staat. Hot line work is risicovol, zodat we ervoor hebben gekozen het forum gedurende de opwaardering gecontroleerd spanningsloos te maken. Naar verwachting zal het forum ongeveer een dag niet beschikbaar zijn voor de markt. Het moment moet nog nader bepaald worden, maar kijk dus nier raar op van een servermelding of of een splash screen.

06 februari 2017 Eerder vandaag kwam netbeheerder Tennet met het nieuws dat in de Eemshaven een tijdelijke noodverbinding zal worden neergezet om meer capaciteit te creëren tussen de 380 kV-stations Eemshaven (Robbenplaat) en Oudeschip. Een opmerkelijke noodgreep: congestie bevechten met een noodverbinding op 380 kV-niveau hebben we nog niet eerder in een vergelijkbare situatie gezien.

Noodmasten zoals toegepast bij DiemenCongestie… Voor wie het niet kent: wanneer het productiepark op een bepaalde plaats meer vermogen kan aanleveren dan wat het afgaande hoogspanningsnet kan verstouwen, dan moeten de producenten zich op volgorde van hun komst een beetje koest houden totdat de verbindingen zijn verzwaard. Zie ook de St(r)oomcursus deel 6. Een dergelijke situatie zien we sinds enige jaren in de Eemshaven. Die is de afgelopen tien jaar veranderd in een powerhotspot met opgeteld ruim 6000 MW geïnstalleerd thermisch- en windvermogen, de NorNedkabel (700 MW) en nog meer windvermogen en een tweede 700 MW interconnector (COBRA) in aantocht. Het eigenverbruik van het gebied is slechts een paar honderd MW. Dat betekent afvoer. Veel afvoer.

Het bestaande hoogspannigsnet richting het zuiden bestaat uit dit soort kanjers van verbindingen. Bepaald geen doetjes, maar om vermogens in de ordegrootte van 6000 MVA plus toekomstige groei blijvend te kunnen verstouwen is verdere verzwaring en vooral ook ringvorming gewenst. Daarom is er het project Noordwest-380: vervanging van de bestaande 220 kV-verbinding naar Vierverlaten door een zwaardere 380 kV-lijn. Netto levert dat ongeveer 1000 MVA nieuwe capaciteit op, met een optie op nog eens ruim 2500 MVA. (Wie korrelatie of een plastic zakje nodig heeft na die enorme capaciteitsgetallen of wie mee wil praten over de netstrategie: kom op ons forum.) Probleem, de bestaande verbindingen zuidwaarts zitten op een ander station aangesloten dan waarop het grootste deel van het productiepark zit aangesloten. De tussenliggende verbinding (een korte redundante luchtlijn van 2635 MVA, zie de netkaart) vormt daarmee reeds nu al een hinderlijke bottleneck.

Om die een beetje te verlichten wil Tennet hem oppeppen met een tijdelijk derde circuit in de vorm van een bovengrondse noodverbinding. En dan spitsen de pylon geeks de kattenoren. Wat gaat men daar neerzetten? Zouden de standaard enkelcircuit werkmastjes voldoen zoals die veelvuldig bij reconstructies worden gebruikt? Of zou Tennet kiezen voor een steviger ontwerp vanwege het woeste klimaat en de niet verwaarloosbare tijd (enkele jaren) die de verbinding zal bestaan? Wat wordt het tracé? Op welke aansluitvelden wordt de verbinding aangesloten? En voor de netstrategen onder ons: wat wordt de capaciteit? Allemaal vragen waarop we nu het antwoord nog niet weten, maar die er duidelijk om vragen om de komende maanden de Eemshaven scherp in de gaten te houden. Moet je er binnenkort eens wezen? Neem je fototoestel mee.

Afbeelding: noodmasten zoals ze gebruikt zijn bij een reconstructie vlakbij Diemen. Het lijkt heel wat (mooi dubbelcircuit ook), maar deze vereisen een lijnhoek per mastpositie en hier werden ze slechts kortdurend ingezet. Zijn deze ijle tuienmasten ook bestand tegen ijzel, storm of gebruik voor waarschijnlijk ruim vier jaar, of wordt er voor iets zwaarders gekozen?

17 januari 2017 De stroomstoring die afgelopen morgen vanaf 04.19 uur een aanzienlijk deel van Amsterdam enkele uren op zwart zette, zal in de media vooral worden herinnerd doordat het treinverkeer in de ochtendspits er hopeloos door vastliep. De storing werd veroorzaakt doordat verdeelstation Hemweg-50 uitviel nadat er op het bovenliggende station Hemweg-150 van Tennet een nog onbekend probleem optrad.

Hemweg op de netkaartHemweg-50 is het grootste 50 kV-station van Nederland, gerekend naar het aantal verbonden circuits en ook het aangesloten vermogen. Wanneer dit station spanningsloos raakt gaan een groot deel van centraal en westelijk Amsterdam, het havengebied en een gedeelte van Zaamdam op zwart. Maar zoals het er nu uitziet is Hemweg-50 alleen het slachtoffer. De echte oorzaak zit in het naastgelegen (en nettechnisch gezien bovengelegen) station Hemweg-150, van netbeheerder Tennet. Op dat station is iets misgegaan waarna Hemweg-50 werd meegetrokken het zwart in.

We zien verder dat ook Amsterdam CS zonder stroom kwam te staan waardoor het treinverkeer het juist tijdens de ochtendspits liet afweten. Na een paar uur was de stroomvoorziening overal hersteld, maar het heeft nog de hele dag geduurd voordat het treinverkeer figuurlijk weer op de rails staat. Vooral dit heeft de aandacht weten op te eisen.

Het ironische is dat deze storing precies de tegenpool lijkt te zijn van wat er op 27 maart 2015 gebeurde bij de grote storing op Diemen-380, de eerste fatale fout in het Nederlandse 380 kV-net in veertien jaar. Ruim een miljoen aansluitingen vielen toen van het net af. Maar als door een wonder bleef het deelnet achter Hemweg (met daarin de Hemwegcentrale die bleef draaien en een koppeling via Oostzaan met 380 kV vanaf Krimpen – een verbinding die door een gelukkige meevaller in het netschema op Diemen niet via het 380-station liep) toen onder spanning terwijl de wijde omtrek het een paar uur zonder licht moest stellen. Of karma hier bestaat, laten we graag in het midden.

Netbeheerder Tennet heeft aangegeven dat het nog wel even kan duren voordat de precieze oorzaak is vastgesteld. Dat doet vermoeden dat het geen hardwareprobleem was zoals een geplofte schakelaar of uitval van een trafo. Het lijkt er eerder op dat de oorzaak moet worden gezocht in een procedure- of systeemfout, al dan niet samenhangend met onderhoud. Wanneer er meer bekend is over de precieze oorzaak zullen we het melden. Kijk intussen voor meer berichtgeving op de site of twitter van netbeheerder Tennet of op de site van Liander.

Afbeelding: gedeelte uit de HoogspanningsNet Netkaart V5.1 beta waarop het getroffen 50 kV-deelnet Hemweg herkenbaar is als een spin in het web van westelijk Amsterdam. Klik erop (of hier) voor een vergroting.

07 januari 2017 Op sommige plekken in met name Nederland ijzelde het op 07 januari. Ook was er wat wind, en daardoor werd net als vorig jaar rond deze tijd enig lijndansen (conductor gallop) waargenomen op sommige plekken. Tot zover bij ons bekend was het een stuk minder serieus dan vorig jaar rond deze tijd: er zijn vooralsnog geen berichten over spanningsdippen te vinden bij de netbeheerders of op Twitter en ook na afloop van de ijzel lijkt er geen probleem te zijn opgetreden

Lees hier meer over lijndansen, spanningsdippen en waarom dit bij ijzel af en toe kan optreden.

(Filmpje van de situatie op 07 januari in de buurt van Lekkerkerk, gemaakt door Michel van Giersbergen. We zien dat de draden inderdaad dansen, maar het gaat er allemaal vrij rustig aan toe. Dit is geen probleem voor het materiaal en het leidt niet tot verstoringen. Hooguit was het een wat ongemakkelijk gezicht.)

De HoogspanningsNet Netkaart voor je PC, browser, tablet en telefoon.

– Altijd het net op zak.

Meer info Handleiding FAQ GIS/KML

Actuele load

Waar zijn de netprojecten?

Kijk waar de netuitbreidingen zijn!
Netuitbreidingskaart TenneT
Netprojecten Elia
TYNDP Europa door ENTSO-E

Credits en copyright

Creative Commons Licentie

Tenzij anders vermeld, bevindt de content op deze website zich onder een CC BY-NC-ND-licentie.

Lees de volledige disclaimer hier.