17 januari 2018 ∙ In de Antwerpse haven is Elia bezig met het uitbreiden van het bestaande hoogspanningsnet. Tussen Zandvliet en Mercator wordt een bestaande 150 kV hoogspanningsverbinding vervangen door een zwaarder exemplaar van 380 kV. Ter hoogte van Lillo moet de schelde worden overgestoken. Dat gaat gebeuren met een nieuwe bovengrondse crossing – en wát voor een.

In de haven van Antwerpen is Elia bezig met het Project Brabo: verzwaren van het hoogspanningsnet in de vorm van het sluiten van een ringvorm van 380 kV via Zandvliet, Doel, Mercator en terug via Lillo naar Zandvliet. In principe staat daar vandaag de dag al bijna een ring, maar de oostelijke helft van het beoogde tracé is al in gebruik voor een 150 kV-verbinding. Men is nu van plan om het 150 kV-station Lillo en het achterhangende net te gaan aansluiten op twee nieuwe grondkabels vanaf Zandvliet en Oorderen, waarna het vrijgekomen bovengrondse tracé kan worden hergebruikt voor een nieuwe, zwaardere lijn van 380 kV.

Jammer van die 150 kV luchtlijn – we blijven nu eenmaal pylon geeks hier op deze website. Maar er komt wel een potente lijn met hetzelfde fraaie mastontwerp als dat van Stevin voor terug, dus er is in principe weinig aan de hand. Ook vanaf Mercator tot aan Liefkenshoek geen probleem. Maar bij Liefkenshoek ligt een obstakel van ruim een kilometer breed in de weg: de Schelde. Elia heeft besloten dat deze bovengronds zal worden overkruist. Omdat de scheepvaart een vrije doorvaarthoogte van minstens honderd meter gegarandeerd krijgt zijn er hele hoge grote masten nodig. In een persbericht kwam Elia gisteren met de details. Pylon geeks knipperden even met hun ogen – niemand had verwacht dat de nieuwe masten zó hoog zouden worden: 192 meter. Daarmee wordt het bestaande Beneluxrecord van 178 meter verbroken.

Met 163 meter zijn de masten van de crossing Lekkerkerk I uit 1970 de hoogste exemplaren van Nederland. In België is het huidige record 178 meter in de vorm van de crossingsmasten aan weerszijden van het Deurganckdock. Maar nieuwere waterkruisingen zoals de Nieuwe Waterwegkruising en de Noordzeekanaalkruising werden sindsdien als grondkabels uitgevoerd. De tijd van nieuwe grote crossings leek voorbij te zijn. Niets is minder waar: in de Antwerpse haven, waar de horizon toch geen factor is, verkreeg bovengrondse kruising de voorkeur. Elia schetst vooralsnog kruisingsmasten van het donau-ontwerp, zodat ze waarschijnlijk sterk gaan lijken op de andere, reeds bestaande Scheldecrossing tussen de kerncentrale en Zandvliet, maar dan nog een beetje groter.

Waarom Elia overigens niet gewoon combimasten toepast voor het stukje tussen Lillo en Oorderen (of anders voor Zandvliet – Lillo, dat kan ook) weten we hier bij HoogspanningsNet niet. In beide gevallen kan één van de twee 150 kV-verbindingen straffeloos meeliften met de nieuwe grotere 380 kV-masten, dat scheelt weer een van de twee (duurdere) grondkabels. Als iemand de overweging hierachter weet houden we ons aanbevolen. Maar dat mag de pret niet drukken dat de Benelux nog dit jaar een gloednieuwe titelhouder krijgt voor de hoogste hoogspanningsmasten. In deze tijden van kabels, wintracks en rationaliseringen geeft dat de vakwerkliefhebbers weer moed.

Afbeelding: vrijgegeven animatie van Elia waarop de toekomstige Scheldekruising abstract in beeld staat. Onder: de andere, reeds bestaande scheldekruising bij Doel op een iconische foto gemaakt door Michel van Giersbergen. De nieuwe kruising krijgt waarschijnlijk hetzelfde mastontwerp, maar dan nog bijna twintig meter hoger. (Meer crossings in de haven zien? Bekijk dit topic op ons forum.Of ga er eens in het echt kijken, het gebied is de moeite waard.)