Netkaarten tot 1919
Tot aan 1919 – de eerste prille stap voorbij middenspanning
In de jaren 10 was elektriciteit een lokale aangelegenheid. Een paar stadscentrales die sinds 1909 op 10 kV stroom leverden aan de voorzichtig aan elektriciteit snuffelende industrie. Verlichting concurreerde met stadsgas en het zou nog een tijd duren voordat elektrisch licht echt zou doorbreken. Ondertussen waren in de industrie steeds meer toepassingen voor een betrouwbare energievoorziening waarbij je geen eigen kolen hoefde te scheppen. Elektrisch licht in de mijnbouw was een uitkomst. Hier en daar begon 10 kV en 20 kV te knellen. De eerste 50 kV-lijn in Nederland was een mysterieuze verbinding tussen Hengelo en Eibergen, twee plekken waar dat onnodig leek. De lijn werd opgeleverd in 1918. Het lijkt wel een demonstratieproject en we denken niet dat deze lijn ooit zijn ontwerpspanning heeft gevoerd. Desalniettemin was de lijn technisch een 50 kV-lijn. Een jaar later verscheen in de mijnstreek van Limburg en op enkele tracés in Brabant 50 kV waarvan hard bewijs bestaat dat ze hun ontwerpspanning voerden. We houden 1918 aan als het eerste jaar waar vanaf het zin heeft een netkaart te tonen voor 50 kV en hoger.
Over netkaarten uit de jaren tot en met 1919
Er is geen landelijke kaart uit de jaren 10 met het elektriciteitsnet erop. Het was niemands verantwoordelijkheid en de eerste poging uit 1917 was een projectiekaart met slechts wat 10 en 20 kV, spanningen die toen al mondjesmaat aanwezig waren en in bepaalde streken van het land. De kaarten zijn reconstructies die we bij HoogspanningsNet zelf hebben opgesteld op basis van ons bekende bronnen.
1919
Bron: HoogspanningsNet (eigen reconstructie). Vergroting in nieuw venster
1918
Bron: HoogspanningsNet (eigen reconstructie). Vergroting in nieuw venster