Tweevlaksmast
Two-level pylon (E), zweiebenenmast (D), toetagersmast (DK)
Een tweevlaksmast is in feite weinig anders dan twee op elkaar geschroefde hamerkoppen. Omdat de masten nominaal vier circuits dragen zijn ze geschikt op plekken waar een flinke transportcapaciteit nodig is of op plekken waar men twee redundante verbindingen over een bepaalde lengte op één mast wil combineren.
Kenmerken van een tweevlaksmast
Een tweevlaksmast (definitie) kenmerkt zich door één toren, twee traverseniveaus en nominaal vier circuits, aan elke traverse een volledig circuit. Er ontstaat daardoor een mastbeeld met een grote capaciteit. Een tweevlaksmast in nominale bezetting draagt vier circuits en kan daarmee met een geringere hoogte hetzelfde doen als een dubbele drievlaksmast. De prijs is wel een grotere breedte en dito magneetveld.
Tweevlaksmasten kennen we in Nederland in Groningen en in het midden en westen van Nederland in een handjevol verbindingen. Elders zie je ze slechts incidenteel. Hier een verbinding met tweevlaksmasten voor vier circuits van 220 kV. Foto door Michel van Giersbergen.
Toch worden deze mastontwerpen niet zo vaak gezien. In Nederland staan in Groningen twee zware verbindingen met dit ontwerp en in het midden en (zuid)westen van het land komen we ook enkele verbindingen tegen met tweevlaksmasten. Maar vergeleken met andere ontwerpen blijven ze betrekkelijk zeldzaam, ook in het buitenland. Duitsland bouwt ze wel, maar de voorkeur lijkt daar uit te gaan naar een combinamtiemast van donau- en vlak. Tweevlaksmasten zijn in Nederland uitsluitend in gebruik voor de spanningsniveaus van 150 kV en 220 kV.
We zien verder dat een tweevlaksmast los van de draden qua bouw vrij veel lijkt op een donaumast: ook die heeft twee traverseniveaus. Soms wordt daar dankbaar gebruik van gemaakt. Tussen de Nieuwe Waterweg en Wateringen is een lijn die werd ontworpen en gebouwd met 380 kV-donaumasten gedurende tientallen jaren in gebruik geweest voor een lagere spanning van 150 kV, waarbij de masten als tweevlaksmasten werden ingezet. Gevallen waarbij dit andersom is toegepast zijn niet bekend.
Herkomst van de naam
De aanduiding tweevlaksmast is afkomstig van de twee verdiepingen en vier identieke traversen van dezelfde lengte die allen een volledig circuit dragen. Er zijn dus twee vlakken of niveaus waarop de mast 'iets doet'. Bijnamen of spreektaal voor dit mastmodel is bij HoogspanningsNet niet bekend.