Jargonboek

Vakterm? Zoek ‘m op in het lexicon van hoogspanningsjargon

1 kV - Definitie voor het begin van hoogspanning bij toepassing in elektronica. In de hoogspanningstechniek in de vorm van transport wordt deze grenswaarde als onzinnig gezien, daar gelden waardes tussen (afhankelijk van het land) 24 kV tot zelfs 100 kV als ondergrens.
10 kV - Het meest gebruikte middenspanningsniveau in Nederland en ook een gangbaar niveau in België. De eerste toepassing van 10 kV in Nederland was in augustus 1909, tussen Staatsmijnen Emma en Wilhelmina. Het was ook de eerste koppeling tussen twee voorheen onafhankelijke centrales.
100 kV - Wordt voor zover bekend amper tot niet als netspanning gebruikt. Losse definitiewaarde van Tennet voor wanneer er van hoogspanning en dus het wettelijk monopolie op beheer van transportnetten kan worden gesproken. Historisch van belang vanwege voorlopers van 110 kV en van de spanning op de eerste HVDC-verbinding (Gotlandlink).
1000 kV - Hoogste spanning op wisselstroomgebied waarvan vast staat dat deze daadwerkelijk in actief gebruik is. We treffen deze spanning in Japan, China en India, in het laatste land vooralsnog experimenteel.
110 kV - Wereldwijd een van de meest populaire netspanningen voor hoogspanningsnetten. Tevens de netspanning op het transportnet in noordoostelijk Nederland.
1100 kV - Hoogste netspanning van een HVDC-verbinding die momenteel in gebruik is. De eerste van deze spanning was Changji-Guquan UHVDC, welke 12 GW kan transporteren. Het is niet bekend hoeveel van zulke verbindingen er momenteel bij zijn gekomen in China.
115 kV - Populaire netspanning in de cascade 345/230/115 kV. Vooral in gebruik in Amerika.
1150 kV - Hoogste netspanning die op de wereld actief is gebruikt, zij het kort. Voor deze spanning zijn in de jaren 80 een handvol zeer zware hoogspanningslijnen gebouwd, onderdeel van een 5,5 GVA samenstel van opeenvolgende verbindingen die de Сибирь - Казахстан - Урал на основе (Siberian - Kazakhstan - Urals Energy Bridge) werd genoemd. De totale verbinding had een handvol tussenstations geschikt voor 1150/500 kV transformatie. De verbinding was een technisch waagstuk. Eén lijndeel tussen Ekibastuz, Kokchetav en Kastanay in het huidige Kazachstan is tussen 1987 en 1989 tussen twee en drie jaar daadwerkelijk op zijn nominale ontwerpspanning van 1150 kV bedreven (bron). Na de val van de Sovjetunie en de verzelfstandiging van Kazachstan kwam het er niet van om de andere delen naar Moskou aan te leggen, meer stations te plaatsen en de hele verbinding op zijn ontwerpspanning te brengen. De verbinding wordt sinds die tijd op 500 kV bedreven.
1200 kV - De hoogste daadwerkelijk beproefde netspanning die beraamd wordt voor toekomstige AC-netwerken in India en China. Het is nog onbekend of het mogelijk is om betrouwbaar met deze netspanning een zeer zware hoogspanningslijn en/of vermogensschakelaar te bedrijven en of deze spanning niet voor die tijd achterhaald raakt door zware HVDC. In India wordt gewerkt aan oplevering van de eerste verbinding met deze spanning, maar de status is momenteel niet bekend.
13 kV - Middenspanning in het Drechtstedengebied. Historisch verworven wordt hier geen 10 of 20 kV gevoerd.
130 kV - Meestal als 132 kV bedreven, maar de definitiespanning van dit net in sommige delen van de wereld.
132 kV - Populaire spanning in de cascade 132/66/33 kV. In Scandinavië en oostelijk Denemarken heeft dit net dezelfde rol als 110 en 150 kV in Nederland en België. Engeland gebruikt deze spanning ook. Het is tevens eenderde van 400 kV.
150 kV - De netspanning op het transportnet in midden- en zuidelijk Nederland, in België en westelijk Denemarken. In andere delen van de wereld zo nu en dan aan te treffen, maar lang niet zo vaak als 110, 115 en 132 kV.
1e orde diagonaal (main diagonal) - Ook een hoofddiagonaal. Dwarslat in het mastlichaam die in de traversebodem of in de torenwand in één keer van de ene zijde naar de andere strekt (dus van randstaaf tot randstaaf). Bij slingerverbanden is dit het enige soort diagonaal.