ABCDEFGHIIJJKLMNOPQRSTUVWXYZ0-9


 
gaffelmast  (fork tower)
Mastmodel. Voor de definitie, zie hier.
 
gasturbine  (gas turbine)
Machines waarmee een aanzienlijk deel van de elektriciteit wereldwijd en in Nederland en België mee wordt opgewekt. Een gasturbine is een motor die brandbaar gas (aardgas, syngas, biogas) in een turbine verbrandt en een roterende beweging ontwikkelt waarmee een generator kan worden aangedreven.
Gasturbines zijn er in twee soorten. Relatief kleine, korte exemplaren waarbij de straal hete gassen met grote snelheid achteruit de turbine wordt gestoten (zodat de machine zelf vooruit wil bewegen) zijn beter bekend als een straalmotor. Deze worden maar weinig gebruikt voor elektriciteitsopwekking, maar des te meer voor aandrijving van vliegtuigen.
Voor elektriciteitsopwekking gebruikt men (veel) grotere en zwaardere machines die bedoeld zijn voor landgebruik en die stationair op hun plek blijven. Deze machines leveren eerder rotatiekracht dan stuwkracht. De kleinste maten hebben een vermogen van enkele megawatts en deze zijn vooral populair in de industrie en voor tuinders (WKK). Het andere uiterste bestaat uit kolossale machines met de omvang van een heel huizenblok en die een topvermogen van 400 megawatt kunnen ontwikkelen. Het rendement van een kale gasturbine is relatief laag (zo'n 30 tot 35%), maar dat kan op relatief eenvoudige wijze bijna verdubbeld worden door achter de gasturbine een stoomturbine te plaatsen die restwarmte uitnut. Een gecombineerde gas- en stoomturbine wordt ook wel een STEG-eenheid genoemd en deze eenheden kunnen tot 65-70% rendement halen.
Een moderne STEG-eenheid heeft een opregeltijd van ongeveer een kwartier.
 
Geertruidenberg
Voor mastenliefhebbers de grootste hotspot van Nederland en de vierkante kilometer met de grootste mastendichtheid van Nederland. Technisch ook zeer belangrijk als een strategisch schakelstation.
 
geleider  (conductor)
Draad waar elektrische energie doorheen kan. Een of meer geleiders vormen samen een fasedraad.
 
geïntroduceerde term  (introduced word)
Jargonterm die voorziet in een bepaalde aanduiding waar voordien geen passende benaming voor was en die (in dezen) door hoogspanningsnet.com of een gebruiker van de site en/of het forum is geïntroduceerd. Voorbeelden van geïntroduceerde termen zijn o.a. verdrietachtiging, lijncontinuïteit en wenkbrauwen op hamerkopmasten
 
gelijkstroom (direct current)
Vaak als DC afgekort. Manier van elektrisch energietransport die gezien kan worden als het tegenovergestelde van wisselstroom. Bij gelijkstroom is zijn er twee draden (of een gezamenlijke massa) waarvan de positieve draad een continu potentiaal voert ten opzichte van de andere draad of de massa.
Gelijkstroom wordt in de hoogspanningswereld HVDC genoemd, en het is een veelbelovende, sterk in opkomst zijnde techniek die toepassing vindt in lange zeekabels, back2back-converters, megaverbindingen van meer dan 3 GW capaciteit over lange afstand en ook in kathodische bescherming.
 
gelijkstroom-(zee)kabel  (HVDC connection)
Spreektaal voor een HVDC-(zee)kabel.
 
gesynchroniseerd net  (synchronized system)
Hoogspanningsnet (al dan niet grensoverschrijdend) waarvan alle elektriciteitsproducenten op hetzelfde moment dezelfde fase belasten.
 
GIS
1) afkorting van Geo-Information Science. Vakgebied dat informatica met geografie combineert. In de elektriciteitssector heeft het toepassingen in loadflow, opweklocaties en in de toekomst in smart grids.
2) afkorting van Gas Insulated Station dan wel Gas Insulated Switchgear. Hoogspanningscomponenten kunnen worden geïsoleerd door lucht (AIS), maar door lucht te vervangen door een gas dat nog veel beter isoleert kan men de componenten dichter bij elkaar zetten zodat een compactere stationsopbouw mogelijk wordt. Meestal gebruikt men daar zwavelhexafluorïde voor (onbrandbaar en niet giftig), maar dit gas is een sterk broeikasgas en daardoor is het niet omstreden. Alternatieven zijn er echter amper op dit moment. GIS-apparatuur is duurder dan luchtgeïsoleerde apparatuur, maar op plekken waar weinig ruimte is kan het een uitkomst zijn.
 
glaskap-isolator  (toughened glass insulator)
Het meest gebruikte type isolator. Zie deze pagina.
 
Google Earth Netkaart
Oude naam van de eigen netkaart van HoogspanningsNet. Sinds versie 5 en de opkomst van een databased aanpak met webversie onafkankelijk van Google Earth is de naam gewijzigd in HoogspanningsNet Netkaart.
 
Gotland HVDC Link
Ook wel de Gotlandlink genoemd. De eerste HVDC-hoogspanningsverbinding ter wereld die expliciet voor commercieel vermogenstransport was bedoeld, in gebruik gesteld in 1954. De hoogspanningskabel verbindt het Zweedse eiland Gotland met het vasteland en had oorspronkelijk een spanning van 100 kV bij 20 MVA capaciteit. Inmiddels is de originele kabel door twee veel zwaardere exemplaren vervangen en ook de converters zijn gemoderniseerd, maar in de hoogspanningswereld geldt de Gotlandlink (en ingenieur Uno Lamm) als de eerste pionier van HVDC als bruikbare hoogspanningstechniek.
 

GPLK-kabel  (armoured oil-paper lead sheath cable)
Gepantserde Papier-LoodKabel. Het meest gangbare grondkabeltype tot ongeveer midden jaren 90. De naam slaat op de isolatiemethode (oliegedrenkt papier). Inmiddels wordt dit type niet meer nieuw aangelegd in wisselstroomverbindingen, maar nog wel in gelijkstroomverbindingen onder water.
 
graftakkeweer  ('shit weather')
Term die binnen de hoogspanningshobbyisten gevleugeld is geraakt en die met name door de fotografen wordt gebruikt voor ongeschikt weer om beoogde buitenactiviteiten te ontplooien. Duister, stil hogedrukweer, regen en wind, maar in het bijzonder bewolkt weer met een benedenmaatse temperatuur. Hoogspanningsfotografen kunnen dan nauwelijks het veld in. De goede zijde van graftakkeweer is dat dit sterk bevorderend is voor netcartografie, zodat er een vermoed lineair verband bestaat tussen het ruwe aantal hoogspanningsfoto's, de gecarteerde circuitlengte en de negatieve afwijking van de hoeveelheid zon-uren in procenten ten opzichte van de klimaatnormaal.

groen

Kleur die (net als grijs) liever niet wordt gebruikt als circuitkleur in verband met een vals gevoel van veiligheid en verwarring van de beginletter G met geel. HoogspanningsNet was in de veronderstelling dat groen in het geheel niet wordt gebruikt, totdat een forumlid in het voorjaar van 2013 het tegendeel bewees door een groen circuit te fotograferen bij Diemen.
 
grondkabel  (underground cable)
Spreektaal voor een ondergrondse hoogspanningsverbinding.
 
grondverbetering  (cable bed treatment)
Het aanpassen of veranderen van de bodemeigenschappen rondom en boven een hoogspanningsgrondkabel. Ondergrondse hoogspanningskabels kunnen een aanzienlijke warmteontwikkeling genereren en om deze warmte te kunnen laten wegdissiperen kan het nodig zijn om grond met een andere G-waarde (thermische weerstand) rondom de grondkabel te leggen dan de oorspronkelijke bodem. Zie ook deze pagina.
 
grootschalige storing  (large blackout)
Complexe storing die vaak het gevolg is van een cascade-effect.
 
GW
Gigawatt (1.000 MW ofwel 1.000.000.000 watt). In de context van transportcapaciteit is een GW, GVA of hoger een teken van een zware hoogspanningsverbinding die tot het koppelnet behoort. De term wordt echter niet zoveel gebruikt door het gebrek aan detail. Bij een capaciteit van 1,645 GVA spreekt men liever van 1645 MVA.
 
G-waarde  (G-value)
Maat voor de thermische weerstand van de grond. De G-waarde wordt gebruikt bij grondkabels.
 

ABCDEFGHIIJJKLMNOPQRSTUVWXYZ0-9