Mastmodellen vlechten met metaaldraad
Wie met metaal wil werken, maar niet wil schroeven of solderen, die kan gaan draadvlechten.
Een vrij onbekende, maar niet onverdienstelijke methode om een mastmodel in elkaar te zetten is het vlechten of verknopen van zachte metaaldraden. Aluminium of roodkoper zijn hiervoor het meest geschikt, want messing en ijzer zijn al gauw te hard en over roestvrij staal hoeven we al helemaal niet te beginnen. Naargelang je dun of dik draad neemt en afhankelijk van hoe sterk je tang is kan je modellen tussen circa een halve meter en anderhalve meter groot maken.
Gevlochten mastmodel in een kantoor van een hoogspanningsbedrijf. Maker van het model onbekend, foto’s gemaakt door een medewerker. We zien dat je nog verrassend veel dingen kan nabouwen met draad wanneer je een beetje je best doet. En ook hier kan kerstverlichting in.
Voor het vlechten van een draadmodel heb je natuurlijk draad nodig, maar ook enige handigheid in hoe je twee of meer draden bij elkaar laat komen. De handicap van deze methode is dat je geen knoopplaten hebt en alles dus met wikkelen moet oplossen. Bij kleinere modellen heb je een dunnere draad nodig dan bij grote modellen.
Genadeloos inzicht in krachten
Waar draad relatief realistisch in is, is dat het alleen trekkrachten kan verdragen en geen drukkrachten. Geen andere methode komt voor wat betreft het krachtenspel in de mastconstructie zo dicht bij de werkelijkheid als een groot draadmodel met relatief dunne draden.
Wie het helemaal goed doet, zal erachter komen dat slechts de traverserandstaven en de vier randstaven in de toren op druk worden belast. Voor iedere andere staaf in de mast die je op drukkrachten zou willen belasten is er een tegenhanger die op datzelfde moment een trekkracht verwerkt en dus voorkomt dat de drukkracht op de eerste staaf te hoog kan oplopen. Dat is letterlijk en figuurlijk de kracht van een goedgebouwd vakwerk, waarin draadmodellen je een scherp inzicht geven.
Detailopname van hetzelfde draadmodel als in de fotoserie bovenaan de pagina. Ook bretellen en isolators zijn nagemaakt, hoewel dit met zo’n dikke draad wel wat afleidt. In het model is nergens geschroefd of gesoldeerd. Het draadmateriaal is aluminium. Foto door een medewerker.
De goedkoopste methode
Voor een draadmodel in zijn puurste vorm heb je maar drie dingen nodig: draad, een kniptang (bij voorkeur een zijsnijtang met een vlakke kant) en een tang om mee te vlechten. Dat kan een krombektang zijn, maar een kleinere of grotere combinatietang bij zwaardere draden en modellen voldoet ook prima. Draad kan je bij tuinhandels wel krijgen wanneer je kleine modellen maken wil, het kost dan misschien slechts een tientje en wat tijd om een model te maken.
Voor de wat zwaardere draadmodellen is een combinatietang met wat meer sjeu nodig, omdat je hier met je vingers weinig meer aan kan beginnen. Wat andere gereedschappen zoals een deuvel waar je alvast een krul omheen kan wikkelen of een vijl voor scherp afgeknipte en gezaagde uiteinden kunnen ook handig zijn. Denk verder aan wat pleisters, want het venijnige aan draad is dat je altijd wel ergens een keer zal prikken of snijden. Dik aluminiumdraad is wat moeilijker te krijgen, maar daar hebben we internet en groothandels voor. Draad is per definitie gekromd (het zou wat zijn als je honderd meter draad in een rechte staaf kopen kon!) en je zal het dus eerst zo recht mogelijk moeten buigen. Wil je dat niet, dan moet je rondijzers kopen als staafmateriaal.
Voor medewerkers van hoogspanningsbedrijven of constructeurs: als je echt hardcore wil gaan, dan trek je een oud stuk AMS-620 uit elkaar, maak je de wikkels zo recht mogelijk, en vlecht je een hoogspanningsmast in elkaar gemaakt van materiaal waar anders de draden van zijn gemaakt.
Ander, duidelijk groter draadmodel in een kantoor van Tennet GmbH (Duitsland), ook nu met kerstverlichting. Vermoedelijk is de onbekende maker dezelfde persoon als die het kleinere model ook gemaakt heeft. Foto via een medewerker, wel een andere dan de maker van de modellen.
Een voltooid draadmodel kan worden geverfd met spuitverf of met een kwast. Als er aluminiumdraad is gebruikt is dat niet nodig, zulke modellen blijven vanzelf goed.
Ook een draadmodel kan je van kerstverlichting voorzien. Optuigen van mastmodellen tot kerstboom blijkt een wonderlijke vorm van cult te zijn die blijkbaar wel vaker spontaan ontstaat, zowel binnen de eigen gelederen achter deze site als bij andere mastmodelbouwers.