Kunststof modellen verlijmen of schroeven

Deze methode is te zien als letterlijk en figuurlijk het lichtgewicht broertje van metalen modellen schroeven. Ook kunststof profielen hebben een L-vorm.

Kunststof heeft als voordeel boven draadmetalen modellen en boven gevlochten modellen dat de staafjes een echte L-vorm hebben, net zoals bij echte masten. Daardoor kan je een realistischer resultaat bereiken, zeker wanneer je in de grotere schalen terechtkomt zodat de vorm van de individuele latten ertoe begint te doen. Kunststof biedt ook de mogelijkheid om flink te spelen met je schaalkeuze: mastjes zo klein als voor modelspoorbanen tot masten zo groot als een kapstok, met kunststof kan het allemaal.

   

Twee modellen van kunststof. Links een detail van een gelijmd kunststof mastmodel dat zo op tafel past (Britse bouwer P. Rees, via de Facebookgroep Pylon Appreciation), rechts een geschroefd exemplaar van bijna twee meter hoog bij een bedrijf actief in hoogspanningsengineering.

Met hele kleine profielen kan je concurrerend bouwen met messing modellen, maar je hebt geen soldeerbout nodig. Wie juist een groter model wil en niet van gepriegel houdt kan ook naar de bouwmarkt gaan en kabelgoten, plinten of andere kunststof materialen kopen. Met wat snij- en zaagwerk kan je er vele meters hoekprofielen van maken op een spotgoedkope manier.

Wie niet eerder met metaal heeft gewerkt en de lat (pun intended) vrij hoog legt voor zichzelf, doet er goed aan eerst eens wat te experimenteren met kunststof. Je krijgt dan gevoel voor hoe een vakwerk in elkaar zit als twee of drie L-vormige staven met een flens elkaar kruisen, hoe een knoopplaat eigenlijk tegen twee of drie hoeklatten aan ligt en hoe je met tweemaal Pythagoras 99% van het rekenwerk in een hele hoogspanningsmast kan doen.

Hybride bouwen: je kan ook bestaande modelletjes uitbreiden of veranderen

Kunststof is makkelijk te bewerken. Zo kan je het gewoon snijden met een mesje en knoopplaten kan je letterlijk uitknippen met een schaar. Wie nog niet aan een boortafel, soldeerbout of zetbank toe is kan met een flinke lading kunststof hoeklatjes, te koop bij modelbouwwinkels of bijvoorbeeld online bij Conrad, behoorlijk fraaie vakwerken in elkaar lijmen.

De mate van detail die je met kunststof kan halen is indrukwekkend. Voor wie een hoogspanningsmast geen bijzaak maar een hoofdzaak is, is kunststof verlijmen zelfs de topmethode om op op tafelformaat een goede mast te kunnen bouwen. Geen enkele andere manier bereikt op zo’n kleine schaal zoveel detail, omdat de kunststof latjes een echte L-vorm hebben. Tevens kan je een hybride methode nemen: kant en klare modelletjes op schaal H0 zijn immers ook van kunststof. Je kan zo’n modelletje met gemak van een extra traverse voorzien of op een andere manier verbouwen. Dit is een laagdrempelige instapmanier voor beginners en tevens een vlotte manier om op de modelbaan een meer begeerd ontwerp te plaatsen.

   

Grote commerciële modelbanen gebruiken hier en daar ook hoogspanningslijnen. Vaak zijn dat kant en klare masten uit de modelbouwhandel, die men dan zelf verbouwt tot een meer gewenst resultaat met extra kunststof latten. Hier bij Miniworld Rotterdam lijkt het erop dat er koperdieven actief zijn geweest.

Lijmen en schroeven gaan bij kunststof hand in hand

Wie een groter model wil en niet van gepriegel houdt, kan naar de bouwmarkt gaan en kabelgoten, plinten of andere kunststof materialen kopen. Met wat snij- en zaagwerk kan je vele meters hoekprofielen maken. Daarna is het afhankelijk van wat je nastreeft qua schaal, detail en bevestigingsmethode.

Kleine modellen van kunststof, zoals voor op de modelbaan, kan je in elkaar zetten door kunststof hoeklatjes te snijden en daarna met plasticlijm… ja, hiero met je plasticlijm. Dat heeft zes uur nodig om te drogen. Iemand bij ons heeft intussen ervaren dat het net zo goed gaat met hardcore secondelijm. Als je weet wat je doet (let op met handen en ogen, ventileer wat beter) is secondelijm een betere manier. Je elimineert er het gevaar van aanstoten mee. Heb je net twintig latjes voorzichtig tegen elkaar aan gelegd, stoot je je bouwwerk aan. Iedereen weet wat er dan gebeurt met urenlang drogende lijm. Met secondelijm verhoog je het bouwtempo en verlaag je de kans op verschuivingen. Het is wel onvergeeflijker, want je hebt dan maar één kans per latje.

Kunststof is meestal wit van kleur. Met de juiste verf kan je een kunststof modelletje op kleur brengen en als je een vaste hand hebt kan je met kunststof spectaculaire resultaten bereiken die het uitstekend kunnen doen op de modelbouwbaan als je H0 1:87 bouwt. Want je kan volledig je eigen ontwerp maken, of een bestaand ontwerp nabouwen die niet zomaar te krijgen is in de handel. Zo kan je alsnog een typisch Nederlandse, Belgische, Noorse of zo je wil Sovjethoogspanningslijn op de modelbaan plaatsen.

Kunststof model voorzien van blauwe verlichting. Deze bouwmethode met echte hoekstaafjes is vrij goed vergelijkbaar met het schroeven van metalen latten, maar eenvoudiger. Foto bij ons ingekomen via de email.

Wie wat groter denkt kan ook M2 of M3-bouten kopen en kunststof hoeklatten aan elkaar schroeven. Vaak is dat wat grover dan wat je met lijmen kan doen, maar de bouwmethode komt vrij goed overeen met metalen modellen schroeven. Kunststof is echter makkelijker te bewerken en iets vergeeflijker: als het net niet past, kan je met kunststof makkelijker nog wat vijlen, snijden of soms smokkelen met een beetje ovaal gaatje. Kunststof profielen zijn ook goedkoper dan aluminium of ijzer.

Je kan een kunststof model verven en van isolators voorzien. Of van kerstverlichting, zoals bij grotere modellen cult lijkt te zijn bij modelbouwers, zowel in thuisomgevingen als binnen bedrijven.

Kijk met kunststof wel uit dat het model niet op met een plek aan het raam of in de vensterbank komt te staan, want sommige soorten kunststof hebben de neiging te degraderen onder invloed van UV-licht. Je model wordt dan na enige tijd brokkelig en kwetsbaar. Ook een plek tegen de verwarming is niet aan te raden.