De Zomereik van Riegmeer werd in het voorjaar van 2023 een begrip in Drenthe en in hoogspanningsland. De boom die in de weg staat voor een nieuw trafostation bij Hoogeveen, zijn dagen leken geteld – tot er sympathisanten opstonden. Inmiddels is er een volgend hoofdstuk. En het is een plottwist.
In dit voorjaar ontrolde zich in het Drentse Hoogeveen een soap rondom een zomereik die in de weg staat op een hoek grond waar Tennet en Rendo een nieuw trafostation willen stichten. De boom, ongeveer honderd jaar oud en ruim twintig meter hoog, is het laatste wat er resteert van een boerderijkavel die ooit op het nu nog lege terrein achter bedrijventerrein Riegmeer stond. Op datzelfde terrein worden plannen ontwikkeld voor enkele grote bedrijven zoals een Griekse yoghurtfabrikant en ook een trafostation om de elektrificatie in de omgeving ruimte te bieden.
Maar ja, een eik middenin de schakeltuin… Het is vanuit praktisch oogpunt niet echt aan te bevelen. Er bleven twee oplossingen over: de boom kappen en het trafostation bouwen, of de boom laten staan en het trafostation een stuk ernaast bouwen.
Uitgegroeid tot burger versus overheid
Rationeel ligt kappen voor de hand. Een zomereik is niet zeldzaam, ook eentje van honderd jaar niet. Toch ontrolde zich een strijd tussen een groeiende groep liefhebbers van de boom en het gemeentelijk ambtsapparaat. Waar principekwesties ontstaan en kampen zich ingraven stijgt de temperatuur en het fanatisme. Daar kwam bij dat de discussie oplaaide in het voorjaar van 2023, een tijd die in de toekomst zal worden herinnerd door het thema van overheid tegen burger, stad tegen platteland, bureaucratie tegen maatwerk. De boom, hoewel een fors exemplaar, kwam gaandeweg symbool te staan voor iets groters.
Terwijl gemeente Hoogeveen voet bij stuk hield met kap werd een petitie gestart, lokaal en regionaal nieuws werd bereikt en ook wij bij HoogspanningsNet hebben er al eerder aandacht aan besteed (zie het artikel van 07 april). Er kwam zelfs een protestlied, de Zomereik van Riegmeer door Bertus ten Caat. Alles om te voorkomen dat de boom zou worden gekapt, verwoord als het wederom negeren van de wil van gewone mensen.
Uiteindelijk suste de geschrokken gemeente Hoogeveen de gemoederen een tijdje door aan te zeggen dat kap zou worden heroverwogen en dat er pas in juli 2023 een beslissing zou vallen. Wat er precies is besproken in het gemeentehuis en in welke woorden zal alleen aan het licht komen als iemand een WOO-verzoek indient. Maar dat er naast kap of het aanpassen van de inrichting van het bedrijventerrein nog een derde oplossing mogelijk was komt eigenlijk als een verrassing. De boom verplaatsen.
De beste oplossing op een aparte manier
Toch is verplaatsen wat er gaat gebeuren in het najaar van 2024. De volwassen eik, samen met ruim honderd ton grond, wordt uitgegraven en verplaatst naar een plek een kwart kilometer verderop, waar hij niet langer in de weg staat voor de ontwikkeling van het terrein. Het zal niet goedkoop zijn en ook daarover zullen zeker vragen worden gesteld. Feit is dat Gemeente Hoogeveen de kapvergunning niet meer wil verlenen. Daarmee lijkt er te zijn geluisterd naar de tegengeluiden vanaf de andere zijde van de kloof die het voorjaar van 2023 kenmerkt.
De boom verplaatsen is uiteindelijk wel de beste oplossing. De afstand tussen overheid en burger wordt niet verder vergroot: de gemeente toont dat ze nog kan en wil luisteren. Het trafostation kan technisch ook zijn ideale vorm krijgen. De boom overleeft. De enigen voor wie het nog net wat beter had gekund, tja.. dat zijn wij hier, al pylon geeks. Want een grote zomereik middenin een schakeltuin – dát zou pas een schakeltuin zijn.
Afbeeldingen
Header: de Zomereik van Riegmeer, vanaf de openbare weg. Over anderhalf jaar wordt hij verplaatst naar rechts buiten beeld. Artikel: dronebeeld van de eik in kwestie, en het protestlied van streekzanger Bertus ten Caat. (Als hij het niet inline doet, het lied is ook rechtstreeks op youtube te beluisteren.)
