EliaTenneT

Waar zijn ze mee bezig deze zomer?

Na een paar zomers met hitte en droogte hebben we dit jaar weer ons oude vertrouwde graftakkeweer netkaartweer in de zomervakantie. Ook in de regen werkt men door aan een aantal netprojecten. We werpen een korte blik op een aantal blikvangende projecten die ook in de vakantie doorgaan.

In Nederland is in de zomer verder gewerkt aan twee in het oog springende netverzwaringen, diagonaal in twee hoeken van het land.

Noordwest 380: gestadig doorbouwen

In Groningen begint de nieuwe 380 kV-lijn Oudeschip – Vierverlaten steeds meer vorm te krijgen.

Voor dit project hebben we een soort correspondent in de vorm van Bram Gaastra, die in de buurt woont en zo nu en dan de populatie pylon geeks op ons forum voorzien van een verse vorderingsrapportage.

Langzaam maar zeker verschijnen steeds meer wintracks. Dat gaat niet helemaal zonder controverse, zoals we kunnen lezen in een recent artikel in het Dagblad van het Noorden (helaas niet zomaar voor wie ‘m niet op papier heeft) en ook de oude vakwerklijn ziet het met lede ogen aan. Die zal nog een paar jaar blijven bestaan totdat de nieuwe verbinding helemaal is opgeleverd. Trafostation Vierverlaten is een van de eindpunten, daar is men bezig met een transformatie naar 380/220 kV koppelstation. Met vijfmaal 750 MVA koppelvermogen wordt het het zwaarste koppelstation in zijn soort in het hele land. Deze zomer zijn alvast vier koppeltrafo’s aangevoerd en met enige trots heeft Tennet daar een persmomentje van gemaakt. De verbinding en het station worden beiden beraamd eind 2023 te worden opgeleverd.

Zuidwest-380 West: ook wintracks in Zeeland

In Zeeland verschijnen intussen ook wintracks. De netverzwaring Zuidwest-380 West is complexer dan zijn evenknie in Groningen, want in Zeeland blijft de bestaande vakwerkverbinding gedeeltelijk staan en zal de nieuwe verbinding niet over het hele tracé dezelfde aanblik bieden. Viermaal 380 tot aan Willem Anna Polder, maar daarna stappen er opeens twee 380 kV-circuits uit om verder te gaan in de bestaande vakwerkmasten. Hun plek in de wintracks wordt ingenomen door twee meelifters, 150 kV-circuits die bovengronds mee gaan tot Rilland. Daardoor kan de bestaande 150 kV vakwerkverbinding verdwijnen. Men kan zich afvragen of het niet logischer was om de nieuwe 380 kV-lijn over zijn volle lengte van viermaal 380 te voorzien, de oude 380 kV vakwerklijn af te breken en de 150 kV te handhaven of te verkabelen.

Vanuit het oogpunt van pylon geeks is deze omslachtige aanpak wel interessanter dankzij een ingewikkelde verknoping bij Willem Anna Polder, een unieke 380/150 kV waterkruising met vakwerkmasten in de wintracklijn, een eh.. apart gezicht van wintracks pal naast vakwerk tussen Kruiningen en Rilland. In het eindresultaat blijven van elk mastontwerp lijndelen bewaard.

Rendac code 150, Overige Kadavers

Ondertussen, in Kerkdorp… Niet alles liep deze zomer door, laten we eerlijk zijn. De karkassen van de gesneuvelde 150 kV driecircuit-deltamasten (valwind 18 juni) lijken nog steeds niet te zijn opgeruimd. Op de satellietfoto’s is wel te zien dat in een grillig tracé een werkweg is aangelegd en de draden zijn wel opgeruimd, maar wanneer de karkassen verdwijnen of wanneer de herbouw aanvangt is ook bij ons niet bekend. Wat we wel weten is dat er inmiddels twijfels zijn of het tot een noodlijn zal komen. Via twee ad-hoc aanpassingen in de circuits bij Apeldoorn en bij Dronten is de redundantie op deze beide plekken provisorisch hersteld zodat we nu eigenlijk te maken hebben met twee steeklijnen. Dat betekent dat de N-1 voor ieder station weer geldt en dat er niet direct meer noodzaak lijkt voor een noodlijn die de ring sluit. De twee koppeltrafo’s op Lelystad kunnen nog steeds de bulk van hun vermogen kwijt op de andere verbinding, gebouwd met identieke circuits van 416 MVA, die via Harderwijk en via Utrecht uiteindelijk Dodewaard alsnog bereiken. Geen ideale situatie maar misschien voldoende om het zonder noodlijn te kunnen rooien totdat de gesneuvelde masten hersteld zijn. Overigens zal ook dat geen gemakkelijke weg zijn omdat de masten niet zomaar kunnen worden herbouwd volgens hun originele ontwerp.

Werken tussen Van Eyck en Meerhout

In België wordt nog steeds gewerkt aan de netverzwaring tussen Van Eyck en Meerhout. De verbinding krijgt het felbegeerde tweede draadstel en het bestaande draadstel wordt verzwaard. Vanaf eind 2022 zal de verbinding een kleine 2500 MVA redundant het hoofd kunnen bieden, een drievoud (of redundant: ruim anderhalf keer) van wat deze vandaag kan. Maar voor het zover is zijn er wel aanpassingen aan sommige masten nodig. De verbinding met zijn on-Belgische mastontwerp staat voorlopig in de steigers. Bij het aanbrengen van nieuwe draden hoort het uitrollen van gidslijnen (nylon touwen). Het is vrij gebruikelijk dat men dat doet met een helikopter. Dat scheelt over de grond slepende draden, gedoe met bomen en het neerzetten van allerhande jukken. Hoogspanning en helikopters staan op gespannen voet met elkaar (sorry, hij was te mooi), maar aan het einde van de dag is het vaker een goede samenwerking dan een probleem. Hoogspanning in de bergen kan niet zonder helikopters voor aanleg en onderhoud. Maar ook in het vlakke land scheelt het door talloze tuinen en weides banjeren als je de gidsdraden hoog over alles heen rechtstreeks van mast naar mast kan vliegen.

Nog veel andere werken in gang

Naast deze vier dingen zijn er nog tientallen andere projecten gaande, van kleine verkabelingen tot mega-operaties in de planfase zoals Zuidwest-380 Oost en Boucle du Hainaut. We klimmen de vakantie uit en pakken de draad weer op. Eén ding is zeker, we hoeven ons de komende tijd niet te vervelen in hoogspanningsland. Al hopen we wel op wat beter weer voor veldwerk, want met zoveel wolken mislukken zelfs de satellietfoto’s…


Afbeeldingen
Header: Noordwest-380 in aanbouw, op deze plek worden de draden intussen aangebracht. Foto door Bram Gaastra. Artikel: bovenaan nog een foto van Noordwest-380, zelfde fotograaf. Midden: PJK keek met een zoomlens dwars door de delta, maar hier is nog wel wat op te ruimen. Onder: Van Eyck – Massenhoven kan er duidelijk nog wel een circuit bij hebben en dat gaat dan ook gebeuren. Foto eveneens door PJK.