Qirion bouwt bij Kerdorp de vier deltamasten weer op
Anderhalf jaar na de valwind in Kerkdorp is het dan eindelijk zover, er worden vier nieuwe masten opgebouwd om de geplaagde verbinding Lely – Hattem te herstellen. Een klus die Tennet liever niet had gezien, maar netbeheer is net zoals wat John Lennon zei: life is what happens while making other plans.
Op 18 juni 2021 gebeurde iets dat sinds 2010 niet meer was voorgekomen in Nederland. Een zware valwind behorend bij een supercel (een zeer zware onweersbui die om zijn eigen as draait) blies vier hoogspanningsmasten om in het lege poldergebied tussen Hattem en Kampen, ter hoogte van het gehucht Kerkdorp. Er deden zich gelukkig geen persoonlijke ongevallen voor, maar de schade was aanzienlijk. Ondanks aanvankelijk optimistische woorden van persvoorlichter Eefje van Gorp bleek dat het opruimen, saneren en herstellen van de vier mastposities geen klusje van enkele weken bleek te zijn.
Herbouw kan niet zomaar met de oude tekeningen
De oorspronkelijke masten zijn in opdracht van de PGEM gebouwd in 1967 tot 1970. Italiaanse arbeiders hebben ze in elkaar gezet. Destijds waren het zware masten en ze markeren een tijdperk waarin juist 380 kV kwam kijken, zodat voor deze vermogens getwijfeld werd of het nog op 150 kV moest worden getransporteerd of dat er naar 380 kV gegrepen moest worden. Omdat de elektriciteit van de nieuwe Flevocentrale uiteindelijk alsnog in een 150 kV-net moest worden ingevoed hield men het op het nippertje toch op 150 kV voor deze zware lijnen, maar er waren twee lijnen met drie circuits nodig om het vermogen af te kunnen voeren. Per circuit kan er 416 MVA overheen.
Inmiddels zijn we een halve eeuw verder en dat heeft gevolgen gehad voor hoe we aan masten rekenen met computermodellen. Ook materiaalontwikkeling (staalsoorten) heeft niet stilgestaan en er zijn ook andere, meestal strengere normen verschenen waaraan nieuwe masten moeten voldoen. Dat betekent dat een herstelde mast opnieuw moet worden doorberekend conform de huidige bouwnormen. Nu zijn de vier te herstellen masten gelukkig wel allemaal van hetzelfde S+0 basistype zodat maar één ‘exemplaar’ hoeft te worden herberekend. Het is daarbij de kunst om de herstelde masten zoveel mogelijk op de bestaande exemplaren te laten lijken.
Grote drukte rond de boerderij van Haan
Na het ontwerpen en doorberekenen moesten de masten nog vervaardigd worden en nu moeten ze in elkaar worden gezet. In tussentijd was het kleine en anders rustige gehuchtje Kerkdorp het toneel van een werkweg waar Max Verstappen watertandend naar zou kijken. Minder prettig is het hele gebeuren voor Maatschap Haan, de melkveehouder die de afgelopen tijd naast een lawine aan Haagse regels ook bijna letterlijk een hoogspanningsmast op zijn dak kreeg. Ze hebben het maar druk met al die werkwegen, tuidraden, lijnwerkers en zo nu en dan een pylon geek met een verrekijker.
En dan heb je nog het papierwerk: met hetzelfde aantal koeien maar tijdelijk minder grond ter beschikking doordat er aan de lijn wordt gebouwd heb je opeens mest teveel. En wederom Den Haag kennende: daar is geen enkel begrip voor. Wie de kosten en gevolgen van zulke dingen mag opvangen is een gevoelige kwestie.
Eerst moeten de nieuwe masten in de komende weken in elkaar worden getakeld, mogelijk doet Qirion dat in de voorjaarsvakantie (tip, hint, suggestie). Er is gepoogd ze zoveel mogelijk te laten lijken op de bestaande deltamasten, maar op details verschillen ze toch ietsje. Zo is duidelijk dat de binnenversterking van de broekstukken forser is en we zullen ook (helaas) preekstoelen op de traversetoppen aantreffen. Na bouw van de masten moeten de draden er nog in, er zal geschilderd moeten worden en de noodmasten, werkwegen en hekken worden opgeruimd. En daarna moet de grasmat nog worden hersteld. Voorlopig is de rust dus nog lang niet teruggekeerd in Kerkdorp.
Afbeeldingen
Header en artikel: herstelfoto’s van een gesneuvelde mastpositie in Lely – Hattem door Qirion, foto door forumlid DVD.