20 kV50 kVLiander

Qirions idee van Oud en Nieuw in Wageningen

Wageningen is deze week een plek van uitersten op elektriciteitsgebied. Deze dagen valt het doek voor acht mastposities van de oudste hoogspanningslijn van Nederland. En dat terwijl aan der andere kant van het stadje juist een primeur wordt opgeleverd: Qirions eerste volledig prefab 20 kV-ready trafostation.

Nederland kent het kleine stadje Wageningen van de landbouwuniversiteit, maar pylon geeks kennen Wageningen vooral als het epicentrum van de oudste nog daadwerkelijk gebruikte 50 kV-verbinding van Nederland die daarmee ook de oudste überhaupt nog bestaande hoogspanningslijn van het land is. De lijn heeft bij Wageningen zijn hoogtepunt (letterlijk, de Zwarte Giraf) maar ook in Wageningen staat de tijd niet stil. Een deel van de stokoude 50 kV-verbinding uit 1929 wordt verkabeld vanwege stadsuitbreiding en groei van de universiteit (zie ook ons artikel van een jaar terug) en de vervangende grondkabel staat al op de netkaart.

De klus wordt door Qirion uitgevoerd. Het gevolg is een onaangename gewaarwording in de kleiige akkers net westelijk van het stadje: haspels XLPE, graafwerk en schaarmasten van negentig jaar oud die met het geluid van krijsend en knappend staal in hydraulische knippers in containers verdwijnen… Beslist geen reden voor een feestje.

Contrast aan weerszijden van het stadje

De gemeente Wageningen en de universiteit van Wageningen betalen elk een deel van de operatie. (Voor studerende pylon geeks aan de WUR: ja, dáár gaat dus je collegegeld heen.) Daardoor was er vandaag een partytent te vinden aan de voet van mastpositie 24.

Op de plek waar de stake van de gemeente en die van de universiteit elkaar tegenkwamen staat (of nouja, stond) mastpositie 24. Daar werd door Qirion een formeel momentje opgetuigd. Een fotoshoot, een drone, gelach en geklap terwijl men voor de foto de beide knipkranen in slagorde om de mastvoeten heen liet grepen zonder direct door te bijten, als een bijl aan de voet, nog heel even aarzelend. Toen was het gebeurd, men joeg de motors van beide knipkranen op toeren en het vonnis werd voltrokken.

Welja, de schaamteloosheid… Daarna was het opmerkelijk vlot gebeurd en nu resten er alleen nog twee betonblokken en een container met in stukken gehakt hoogspanningslijk onder het maanlicht. Dat negentig jaar trouwe dienst zo eindigt. Tja, natuurlijk, het is maar staal – maar je zit hier wel tussen pylon geeks.

Groot is dan ook het contrast met wat datzelfde Qirion aan de andere kant van Wageningen doet op precies ditzelfde moment: een elektriciteitsprimeur opleveren. Het eerste volledig prefab 20 kV-ready trafostation is geplaatst op een terrein naast de universiteitscampus. Vloer, muren, alle 17 velden, alles is prefab gebouwd en hoeft alleen nog op zijn plek te worden gezet. Daardoor is het hele station in slechts twaalf weken gebouwd vanaf de eerste heipaal tot en met het stickertje van de kinderpostzegels op de deur. Veel sneller dan met traditioneel metselwerk kon zijn gedaan. Geen luxe, want als de enegietransitie momentum krijgt zijn er vele tientallen tot misschien wel meer dan honderd van zulke stations nodig in slechts een jaar of tien tijd. Zo blijft Wageningen ondanks zijn bescheiden formaat ook in de toekomst een plek waar een primeur te bewonderen is.


Afbeeldingen
Header: wat we als pylon geeks kennen als de Kapitein Haak-scène: aan een touw hangen boven de piranha’s. Een ongemakkelijk gezicht, met name voor mensen die enige neiging tot antropomorfisme hebben, zoals jongere kinderen. Meer foto’s op ons forum. Artikel: aan de oostzijde van Wageningen zien we juist een splinternieuwe primeur. Het saaie gebouwtje is wel mooi Nederlands eerste volledige prefab 20 kV-ready netstation. Van nul tot tadaa in twaalf weken.