Mast 12, 220 kV Jupille – Berneau – Lixhe (BE)

Een onbenutte fasewissel. In Nederland geen bijzonder gezicht, maar in België is het heel zeldzaam.

Fotograaf Bavo Lens legde bij Visé deze oude 220 kV-mast vast waarvan de constructie verraadt dat het een ongebruikte wisselmast is. In België is dat bijzonder omdat er in het land in beginsel überhaupt geen wisselmasten voorkomen. Elia, en rechtsvoorganger CPTE (waar onder andere Electrabel in zaten) deden niet aan fasewissels en accepteerden een niet-uniforme impedantie en fasebelasting kennelijk gewoon.

Dat dit exemplaar toch een fasewissel is, of was, heeft een niet-Belgische reden. De mast staat in de huidige 220 kV-verbinding Jupille – Berneau – Lixhe, een verbinding die zijn bestaan begon als Jupille – Lutterade – Zukunft. Een unieke interconnectie tussen België, Duitsland en Nederland tegelijk, in de oorlog gebouwd door RWE op initiatief van de bezetter. Het doel was om buitenlands vermogen te kunnen importeren voor de Duitse oorlogsindustrie. Reeds in die tijd had België al bijna twee decennia een prima functionerend koppelnet op 70 kV zonder ook maar één fasewissel. De Belgische ingenieurs zullen verbaasd zijn geweest toen de bezetter opeens wisselmasten noodzakelijk achtte. Maar het was niet de periode waarin je zomaar de initiatiefnemer tot aanleg van deze verbinding ging tegenspreken, zodat de erfenis van de Duitse ingenieurs tot op de dag van vandaag letterlijk overeind staat – maar wel met verwijderde wisselfunctie.