1-aprilgrap

1 april 2017: Proef in Zwolle met energiewinning uit lijndansen

De afgelopen jaren heeft het noorden van Nederland af en toe last gehad van zogeheten lijndansen (conductor gallop). Een proef in België heeft echter aangetoond dat het niet per se een negatief verschijnsel hoeft te zijn. Lijndansen kan ook worden gebruikt voor… commerciële energiewinning!

Wie ooit een hoogspanningslijn heeft zien lijndansen, weet hoeveel kracht de schuddende beweging heeft. De zes fasedraden, bij driebundels met een gewicht van gemiddeld 1400 kilo per spanveld, bewegen dan urenlang met geweld op en neer. De isolators en masten krijgen het zwaar te verduren en er kunnen zelfs spanningsdippen ontstaan. Lijndansen wordt door de netbeheerders gezien als zeer ongewenst.

Dat is eigenlijk jammer, vonden ze bij 1Wave4all, een startup die actief is in energiewinning uit golfslag op zee. Het viel hen op dat de ritmische beweging veel overeenkomst vertoont met golven in water. Een studie en een experiment met de KENA (op de testsite in het Belgische Villeroux, waar men lijndansen al langer bestudeert) toonde aan dat de kinetische energie van de schuddende draden tot ruim 14% kan worden ‘geoogst’ zonder dat de staande golfbeweging verdwijnt. De onzetbare energie loopt dan op tot 50.400 joule per uur. Dat lijkt niet veel, maar het kan aardig oplopen wanneer het over alle zes draden bij iedere mast in meerdere verbindingen wordt toegepast.

Gallop Generators in bestaande lijnen

De apparaten die ervoor worden gebruikt heeft men gallop generators gedoopt. Ze zien eruit als grote korven die onder de traversen hangen. Ze werken met inductieladen, zoals ook gebruikt bij energiewinning uit zeegolven. In een circa 1,4 meter grote spoel wordt door de schuddende beweging een magneet op en neer bewogen waarmee stroom wordt opgewekt. ‘Na aanvankelijk scepsis moeten we bekennen dat het idee van 1wave4all potentie heeft.’ aldus een woordvoerder van het kortsluitlab.

Na de test zocht men een plek voor een praktijkproef. Die werd gevonden in de omgeving van Zwolle, omdat op die plek veertien verschillende mastontwerpen en vier netspanningen aanwezig zijn die het tot een goede locatie maken om ervaring op te doen. De afgelopen week was het weertype geschikt voor werkzaamheden in de masten, zodat er rondom de stad talrijke gallop generators in meerdere verbindingen en mastontwerpen zijn aangebracht.

Voor daadwerkelijke stroomproductie moeten we wachten op de winter, maar als je vandaag in de buurt van Zwolle bent, kijk dan eens omhoog en probeer een hoogspanningsmast met splinternieuwe gallop generators te spotten. Wie weet ben je getuige van een wereldprimeur!


Afbeeldingen
Header: proefopstelling voor het winnen van energie uit schuddende lijnen met gallop generators op de testsite van Villeroux (foto Wikipedia, CC BY-SA). Het uiterlijk van de hoogspanningslijn verandert wel door deze dingen. Artikel: ben je in de buurt van Zwolle? Hier dan de netkaart. Kijk dan vandaag eens omhoog naar de hoogspanningslijnen en probeer te ontdekken of je al een gallop generator ziet hangen.