Vandaag kwam trots in het nieuws dat het Nederlandse energienet nu ook is verbonden met het Deense net via de COBRA-cable. Dat klopt, althans in de galvanische zin van het woord. Maar niet te vroeg feestvieren, eerst moeten de beide converterstations nog af.
In het Europa van nu verbinden landen hun elektriciteitsnetten steeds meer met elkaar. Op die manier kan elektriciteit de grenzen over reizen waardoor internationaal in energie kan worden gehandeld en er efficiënter gebruik kan worden gemaakt van hernieuwbare energiebronnen. Een zee oversteken was vroeger niet eenvoudig omdat wisselstroom maar moeilijk onder water door wil, zeker niet wanneer hoge spanningen gebruikt moeten worden. Gelijkstroom heeft daar minder moeite mee en sinds HVDC met vermogenselektronica technisch volwassen is geworden is de zee niet langer meer een barrière. In Europa liggen dan ook al enkele tientallen zware elektriciteitskabels over de zeebodem. Spoedig komt daar weer eentje bij.
Nederland en Denemarken rechtstreeks verbonden
De COBRA-Cable past in een serie van soortgelijke interconnectors tussen verschillende landen rond de Noord- en de Oostzee. Sinds tien jaar is er de NorNed-kabel dus tussen Feda (Noorwegen) en de Eemshaven ligt. De COBRA-cable krijgt dezelfde capaciteit van 700 MW. Eenmaal in dienst is hij handig om vermogen uit te wisselen tussen Nederland en Denemarken. Bij een overschot aan windenergie kan er zuidwaarts worden getransporteerd, maar bij wind drought (een nette term voor dagenlang windstil weer in grote delen van west Europa) zal het andersom zijn en kan juist stroom naar het noorden worden getransporteerd. COBRA is een acroniem van COpenhagen BRussels Amsterdam, zodat in de naam van de kabel zijn functie al besloten ligt. Wat Brussel ermee te maken heeft weten wij trouwens ook niet, maar mogelijk heeft een Europese subsidie er iets mee van doen.
Wanneer de kabel in gebruik gaat ontstaat 1400 MW extra regelruimte aan beide kanten van de kabel. Immers, tussen 700 MW import en 700 MW export ligt 1400 MW benutbare ruimte. In de praktijk kan dat lang niet altijd worden benut vanwege andere variabelen, maar een aanzienlijk deel ervan natuurlijk wel.
De converters zijn nog niet klaar
Ook al ligt de gehele kabel er nu, hij kan niet zomaar worden aangesloten op het stroomnet. Op de beide uiteinden van de kabel zijn zogeheten converterstations nodig, om de wisselstroom waarmee het elektriciteitsnet werkt in de gelijkstroom om te zetten waar de kabel mee werkt. Bij de COBRA-cable staan die in Endrup en de Eemshaven. Deze stations zijn vandaag allebei nog niet af, zodat het nog een poosje duurt voordat de kabel in dienst kan (of in jargon: aan de markt wordt vrijgegeven). Eigenlijk roept het Nederlandse nieuws dus iets te vroeg. De verwachting is dat ergens midden 2019 de eerste commerciële elektriciteit door de kabel zal stromen zodat hij dan pas echt ‘klaar’ is. Nog heel even geduld dus, zoals ze bij de converter in de Eemshaven zouden zeggen. Of zoals ze het bij de andere converter in Endrup zeggen: vent en øjeblik mere, takk! ◼
Artikel: schermafdruk van onze netkaart met daarop de COBRA-cable voor heel even onder spanning gezet. In werkelijkheid is hij nog een aantal maanden wit, want in aanleg.
