Borssele Alpha is opgeleverd. De eerste van zeven grote stekkerdozen op zee is daarmee gereed voor gebruik. Een primeur in meerdere opzichten, hoewel de bouw van de bijbehorende windparken nog moet beginnen. Laten we eens kijken wat Tennet voor moois op het jacket heeft laten takelen.
Jaren geleden, zo ver terug dat de meeste mensen achter HoogspanningsNet toen zelf nog niet eens in de conceptplanning waren, was er de Stratenmaker op Zee-show op de Nederlandse televisie. Een vooruitziende blik want inmiddels wordt er nogal wat infra aangelegd in de zee. Windmolens op zee, internet op zee, misschien zelfs wat Tennet-eilanden op zee (met wegen natuurlijk) en ook hoogspanning op zee. Sinds vandaag is daar een nieuwe verbinding en een nieuw station bij gekomen, het eerste exemplaar van een hele serie beraamde stations om de komende tien jaar handenvol gigawatts windvermogen op aan te gaan sluiten.
Borssele Alpha (stationsafkorting BSA) is vernoemd naar het gebied waar de windparken Borssele I t/m IV komen te staan, die zijn op hun beurt weer vernoemd zijn naar de aanlandingskabels voor de kabels (bedreven op 220 kV AC) die vlak naast de kerncentrale van Borssele binnenlopen op het trafostation Borssele 380. Naast Borssele Alpha komt later ook Borssele Beta te staan. Het zijn de eerste twee stations van zeven stuks die per exemplaar 700 MW (per exemplaar tweemaal 350 MW) windvermogen kunnen faciliteren.
In de media wordt gesproken van grote stekkerdozen. Een beetje ongelukkige vergelijking, want daarmee wordt voorbijgegaan aan de belangrijkste functie: optransformeren van de spanning. Transformatoreilanden zou een betere term zijn, maar dat bekt niet lekker in de hippe vlotte artikelen die in alles het woord groen ademen.
Lean and Mean
Nu staan er al wel meer van zulke platforms op zee. In Duitsland staat een hele eilandenketen van AC-trafo’s en er staan ook HVDC-converters in de Noordzee. M.u.v. in het territoriale Noordzeewater van Noorwegen staat ook in de wateren van Denemarken, België en het tijdelijk niet-zo-Verenigd Koninkrijk) een klein leger van zulke trafo- en convertereilanden in zee. Toch is Borssele Alpha uniek, in verschillende opzichten. Tennet heeft geleerd van de ervaringen met de eerder opgeleverde platforms en heeft met enige trots Borssele Alpha de filosofie van lean and mean (rank en slank) gebruikt. Het ding is opzettelijk zo eenvoudig mogelijk gehouden met off-the-shelf componenten die door meerdere fabrikanten worden gemaakt zodat een zogeheten vendor lock-in minder op de loer ligt. Zo zijn de transformators 220/66/66 kV driewikkelaars. Dat zijn relatief gangbare machines in de zware industrie en in publieke hoogspanningsnetten elders in Europa en de wereld. Machines die dus geen peperduur maatwerk van fabrikanten vereisen. Dit soort dingen van tevoren goed uitdokteren is goedkoper, er kan minder kapot als het er niet op zit, en er is minder onderhoud nodig. Overigens wordt lean and mean meteen gelogenstraft door de radar die erop zit om de windmolens tijdelijk stil te zetten als er een grote zwerm trekvogels op ramkoers ligt. Ook dat is nieuw en dat hebben andere trafo-eilanden nog niet.
Het derde nieuwtje is vooral voor ons als hoogspanningsgeïnteresseerden leuk. Je kon het al een beetje ruiken toen zojuist de trafo’s genoemd werden. De windmolens (die er nu nog niet staan) krijgen een infieldspanning en parkbekabeling van 66 kV. Dat is nog nergens op de wereld eerder gedaan op zee. 66 kV kan ten opzichte van de gangbare 33 kV-parkspanning meer vermogen aan en dat vermindert het netverlies en het aantal kabelkilometers. Zelfs voor de Denen die het park aanleggen (Ørsted doet dat) is 66 kV een primeur. De bouw van de molens zelf begint nu pas, maar wellicht kan Nederland op windgebied na twintig jaar achter de feiten aan te hebben gelopen eindelijk een keer trots zeggen ‘…66 kV, het waren toch die Hollanders.’ ◼
Header: Borssele Alpha op een Tennet-animatie. Beeld: Tennet.
Artikel 1): Netkaart met Borssele Alpha en de aansluiting, vooralsnog zonder de parkbekabeling.
