Avermieden: to be or not to be?
Er wordt deze jaren op meerdere plekken tegelijk gewerkt aan nieuwe trafostations. Soms zit daar iets bijzonders bij. Zo wordt in Groningen gebouwd aan 220/33 kV Avermieden, een station met een heel normale transformatiestap, maar een bijzondere motivatie en een ietwat mysterieus randje.
Een nieuw trafostation is niet echt wat aparts. Er wordt in Nederland momenteel gebouwd aan wel tien 150- en 110 kV-stations en ook aan een stuk of wat nieuwe koppelstations. In het 220 kV koppelnet wordt een nieuw station gebouwd bij Wijster en een aanvullend exemplaar komt naast het bestaande overdekte station in Delfzijl.
Kijken we op de satellietfoto’s en op Ruimtelijkeplannen.nl, dan zien we een derde bouwplaats voor een 220 kV trafostation in de oksel van de A7 en N33 in Groningen. Die plek komt nergens terug in Tennets investeringsplannen. De naam van dit nieuwe station luidt Avermieden.
Durfinvesteerders bypassen Enexis
Dat het station niet terugkomt in de investeringsplannen is geen slordigheid. Het gaat om een volledig commercieel station dat onafhankelijk is van Tennet en geïnitieerd is door Avermieden BV. Dit consortium van Novar, Emmett Green en een paar zonneparkontwikkelaars ziet in het lege Oost-Groningse land grote potentie voor grootschalige zonneparken. Men moet dan denken aan een paar honderd hectare, zodat er sprake is van opgeteld enkele honderden megawattpiek aan vermogen. Getallen rond 350 MVA opgesteld zonvermogen worden genoemd in een uitgebreid combinatierapport.
Wanneer je met 350 MW zonvermogen in de achterzak even belt met Enexis krijg je eenzelfde ervaring als wanneer je als ZZP’er belt met de bank om te informeren naar een lening, of wanneer je als starter op de woningmarkt komt kijken. De investeerders achter Avermieden BV zagen die bui ook wel hangen en wisten dat netcongestie een doorslaggevende showstopper zou zijn. Dus ze besloten hoog in te zetten door Enexis volledig over te slaan en rechtstreeks bij Tennet een klantaansluiting op het hoogspanningsnet te vragen. Niet eens op 110 kV maar meteen vol op 220 kV. Door bij de Autoriteit Consument en Markt een ontheffing aanwijsplicht netbeheerder aan te vragen (gangbaar gebruik voor private netten) kan je met een privaat trafostation op een 220 kV klantaansluiting allerlei zonneparken aansluiten zonder Enexis nodig te hebben. Zo wordt het reeds volle net van Enexis niet nog verder belast en ook Enexis zelf niet, omdat de anders benodigde kabelaanleg ten koste gaat van personeel en middelen die elders ook hard nodig zijn.
Het komt wel met een prijs voor de investeerder. Wie zich als producent wil aansluiten op het net van Tennet moet er zelf voor zorgen dat hij de juiste spanning levert. Avermieden BV moest nu dus zelf de transformatie omhoog naar 220 kV verzorgen zodat ze eigen klanttrafo’s moeten gebruiken. Dat Avermieden BV er toch voor kiest om deze hogere aanloopkosten voor lief te nemen wijst er waarschijnlijk op dat snelheid en uitvoeringszekerheid uiteindelijk meer rendement opleveren dan de langere weg via Enexis.
Meede, made, meent, miede, maten…
De precieze plaats van het station was lange tijd in nevelen gehuld. De naam Avermieden is een referentie naar de naam van het gebied, maar wanneer we het wat verder ontleden komen we terecht in eeuwenoude boerenhistorie en in woorden die gemeenschappelijk zijn over zeer grote gebieden. Wie een oude topokaart pakt treft veelvuldig naamgroepen aan die verwant zijn. In Avermieden vinden we miede, een oudere voorganger van wat nu Meeden is. Maar ja, kijken we in een iets wijdere cirkel op de kaarten, dan vinden we overal meent, meende, made, mate en miet. Zelfs het Engelse meadow is eraan verwant en dat laatste woord is nog in gebruik zodat we meteen weten hoe laat het is: gras. En dat is letterlijk overal zodat het woord Avermieden niets weggaf over de geografische kijkrichting rondom Meeden waarin we dat station moesten zoeken. Het kwam neer op afwachten en zien wanneer er informatie verscheen.
Bij een aantal mensen achter deze site was de verbazing groot toen bleek dat Avermieden op een plek vlakbij de kruising van de A7 met de N33 werd geprojecteerd (voor de kenners, daar vlakbij die #@&%$-flitspaal). Dat was een richting waar al een bestaand windpark staat en waar de NAM al een paar 110 kV-kabels heeft. Wij hadden meer in de richting van de Pekela’s en Vlagtwedde gedacht.
Er hangt nog steeds nevel in de polder
Nu zijn er wel vaker plannen geweest waarvan je in eerste instantie wauw denkt, maar daarna hoor je er weinig meer van. Het is al jaren redelijk stil rond het Energy Island in de Noordzee, en ook de Kleschkabel die een jaar of acht geleden werd voorgesteld tussen het intussen failliete Aldel en het Duitse Emden verdween stilletjes van het toneel. Wij dachten eerst dat het met Plan Avermieden net zo zou lopen: te groot en net iets te gewaagd. Avermieden BV draagt zelf ook niet bepaald bij aan transparantie, want als we kijken naar de projectwebsite.. ohja, dat is ook een verhaal op zich.
Een jaar of drie geleden verscheen er een summiere website op domein avermieden.net. De site was vooral een placeholder omvatte een stuk of drie pagina’s, grotendeels gevuld met algemene tekstfragmenten over 220 kV die waren overgenomen van een paar pagina’s op onze site. Hoort eigenlijk niet voor een commercieel doel, maar ook wij waren wel nieuwsgierig, dus ach laten we eens kijken waar het heen zou gaan. Een half jaar later was de website weer offline en dachten wij dat het project een stille dood was gestorven. Toen verscheen plots een betere website met meer informatie, maar ook die blijkt niet stabiel: wie vandaag avermieden.net bezoekt (15 oktober 2024) treft een onderhoudsmededeling aan in de typische stijl van een WordPress-installatie die ergens de hik heeft.
Op de satellietfoto’s zien we momenteel een bouwput op de plek van het station. En relatief recente berichtgeving suggereert dat het project nog wel degelijk loopt. Intussen weten we ook dat de wettelijke kaders rond grondgebonden zonneparken zijn gaan schuiven waardoor het ingewikkelder is geworden. Voor de meeste beraamde zonneparken lopen de procedures al zodat die wellicht nog onder de oude wetgeving kunnen worden gebouwd. Je zou zeggen, fair play is niet de regels veranderen tijdens het spel, maar dit is geen garantie in Nederland omdat de Rijksoverheid relatief snel zwabbert met standpunten en wat wel of niet gewenst is. Het investeringsklimaat is zogezegd niet erg stabiel deze jaren. Dat is fnuikend voor investeringsprojecten die jaren lopen.
Of de bouwput ook daadwerkelijk een plek is waar men nu actief bouwt en of er niet alsnog een streep door de rekening gaat durven wij hier bij HoogspanningsNet niet te zeggen. De niet werkende website is verdacht, maar hoeft niet per sé wat te betekenen: het kan ook zo simpel zijn als het niet meer gebruiken van de domeinnaam avermieden.net, sinds de hoofdinvesteerder Novar ook op de eigen site informatie toont. Kortom, het kan alle kanten op met dit station en we moeten nergens van opkijken.
Afbeeldingen
Header: afbeelding uit het ACM-rapport voor de ontheffing aanwijsplicht netbeheerder zoals door Avermieden BV is aangevraagd. Het geeft een indruk van het station, de kabel en de zonneparken. Artikel: afbeelding van de stationslocatie in ruimtelijke context uit een combinatierapport (beschikbaar via Planviewer.nl). Interface van de website avermieden.net voor wie hem op dit moment opvraagt.
