uitknikken (fatal inflecting)
Falen van een hoogspanningsmast doordat het broekstuk bezwijkt. Uitknikken is de meest voorkomende manier van falen. Twee van de vier poten van het broekstuk worden tot boven hun limiet verticaal belast waarna ze in elkaar gedrukt worden of naar binnen knikken, terwijl de andere twee poten een extreme trekkracht te verwerken krijgen. De mast helt over en valt vervolgens zijwaarts om.
uitlassen (outtake by end-to-end connection)
Typisch Nederlandse term. Soms ook uitlussen genoemd, afhankelijk van de netsituatie. Uitlassen is de tegenovergestelde handeling van inlussen. Het is het opheffen van een hoog- of middenspanningsstation dat met twee circuits zit aangesloten, door deze beide circuits direct aan elkaar door te verbinden, waarmee de stationsfunctie komt te vervallen.
Uitruilbeginsel, het (the Swap Principle)
Adviesbesluit in Nederland waarin wordt gesteld dat er tot 2020 geen netto bovengrondse kilometer hoogspanningslijn meer bij mag komen. Wanneer er toch een nieuwe verbinding nodig is, kan die alleen bovengronds worden aangelegd als elders een gelijke afstand hoogspanningsverbinding wordt verkabeld. Zodoende kan de ene verbinding tegen de andere worden 'uitgeruild'. Echter, het Uitruilbeginsel is een richtlijn en een dringend advies, maar het is juridisch niet bindend. Wanneer na of ook voor 2020 zou blijken dat het beginsel onhoudbaar is of dat de kosten ervan buiten proportie gaan, dan kan er in theorie van worden afgeweken. In de praktijk gebeurt dit de laatste jaren al enigszins vanwege overheidsbezuinigingen.
uitslijting (wearing out)
Slijtage aan de klok en de klepelpin van glaskap-isolators ten gevolge van bewegingen die de isolatorketting maakt, meestal door de wind. Uitslijting treedt vooral op aan de bovenste isolators.
uitval (failure)
Aanduiding voor een storing met als gevolg het onbeschikbaar raken van een trafo, circuit, een heel station of een hele hoogspanningslijn. Meestal gebruikt wanneer de precieze oorzaak nog onbekend is.
uitwisseling (exchange)
(ook: interconnectie) Term voor grensoverschrijdend elektriciteitstransport. Nederland heeft acht verbindingen met het buitenland. Twee HVDC-kabels naar Noorwegen en Engeland, drie 380 kV-verbindingen met Duitsland, twee 380 kV-verbindingen met België en een oude 150 kV-verbinding, eveneens met België. België heeft er veel meer (een stuk of vijftien) met Frankrijk, Luxemburg, Duitsland en de bovengenoemden naar Nederland. Uitwisseling van elektriciteit wordt gemonitord door ENTSO-E.
uitzwaai (sway)
→ zwaai
ultra-hoogspanningsnet (ultra-high voltage grid, UHV)
Oude term voor de hoogste spanningen in het hoogspanningsnet, een term die opvallend genoeg telkens mee groeide met de steeds hogere spanningen die men onder controle kreeg. Rond 1950 vond men verbindingen van 150 kV en 220 kV al behoorlijk ultra-hoog vergeleken met het destijds gangbare 50 kV-net. Later kreeg 380/400 kV ongeveer het predicaat en tegenwoordig is UHV eigenlijk meer iets voor 500 kV of nog veel hoger. Inmiddels wordt de term in Nederland ook vrijwel niet meer gebruikt of heel soms nog in de vorm van extra-hoogspanningsnet.
Uno Lamm
Zweeds ingenieur (1904-1989) die kan worden opgevat als de geestelijk vader van moderne HVDC als bruikbare techniek in de hoogspanningswereld. Uno Lamm (wikipedia) was betrokken bij de aanleg van de Gotland HVDC-link en een handvol andere belangrijke, oude HVDV-verbindingen zoals Konti-Skan en de eerste link tussen Engeland en Frankrijk. Inmiddels wordt hij geëerd met de Uno Lamm Award van de IEEE, uitgereikt voor bijzondere prestaties of uitvindingen in de hoogspanningstechniek.
upgrade