06 december 2018 ∙ De Goedheiligman brengt dit jaar niet alleen iets moois mee voor Belgische kinderen. Ook voor volwassenen is er een cadeautje: de Nemo Link is klaar! België en Engeland zijn nu verbonden en de kans op elektriciteitsschaarste is verder afgenomen.

Nou ja, cadeautje… Het 140 kilometer lange draadje staat op de balans voor 690 miljoen euro, maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld afschrijvingen op staatsobligaties krijgen we er deze keer echt iets voor terug: 1000 MVA harde interconnectorcapaciteit tussen Zeebrugge en Richborough. Na een testfase die de rest van deze maand duurt zal de kabel begin 2019 worden vrijgegeven voor de markt.  

België was het laatste land aan de Noordwest Europese kust dat nog geen kennis had gemaakt met HVDC. Andere landen zoals Nederland (NorNed, 2010), Duitsland (1994, Baltic Cable), Frankrijk en Engeland (France Angelterre, 1961) en pionier Zweden (Gotlandlink, 1954) hadden al langer DC connecties met elkaar. Nemo wordt bedreven op 400 kV DC in het schema van een symmetrische monopool. Dat betekent dat er twee geleiderkernen liggen die in de praktijk allebei een potentiaal van 200 kV hebben ten opzichte van de aarde (en 400 kV tot elkaar) en dat de stroomrichting in beide geleiders omgekeerd loopt. De converters zijn door Siemens geleverd en zijn van het type VSC (voltage source converters). Deze zijn kleiner en beter stuurbaar dan traditionele thyristors valves in oudere converterinstallaties.

Er is ook een primeur: de kabel heeft een mantel die gedeeltelijk uit XLPE bestaat. Voorheen werd dat niet gebruikt in DC-zeekabels omdat het materiaal onder water wel eens last kreeg van minuscule barstjes, waterbomen en deelontladingen in de isolatie, zodat men voorheen liever oliegedrenkt papier gebruikte.    

Een ander uniek kenmerk is dat Nemo gebruikt kan worden als blackstartvoorziening. In het geval van een bijna onmogelijk, maar theoretisch denkbare totale uitval van het hele Belgische net waarbij ook geen beroep kan worden gedaan op de buurlanden, kan via een aggregaat het converterarray worden opgestart waarna een wisselstroom kan worden gegenereerd. 

HVDC-interconnectors dragen doorgaans trotse namen zoals BritNed, Cross-Skagerak en Hansa Powerbridge. Nemo Link lijkt te refereren naar de onverschrokken kapitein Nemo uit het boek van Jules Verne, 20.000 leagues under the Sea), maar bij HoogspanningsNet hebben we op de open dag van het converterstation in aanbouw (afgelopen mei) opgevangen dat daar misschien wel helemaal geen projectgroep of inspraakprocedure aan te pas is gekomen. Een hoog persoon binnen Elia, een balpen wiebelend tussen twee vingers en een blik naar het plafond. Of het ook echt zo is gegaan? Dat zullen we waarschijnlijk nooit weten – iets wat eigenlijk ook weer goed past bij de afloop van het boek van Jules Verne.

Voor nu feliciteren we Elia en NationalGrid met de oplevering van dit mooie project en we hopen dat de testfase voorspoedig verloopt. Een mooie afloop na tien jaar hard werken. 

Afbeelding: De binnenkant van de converterhal, waar wisselstroom in gelijkstroom wordt omgezet, is een bijna buitenaards gezicht. Foto door (en via) Elia, omdat het op de open dag niet was toegestaan zelf foto's te maken van de installatie. Onder: demonstratiemodel van de gebruikte kabels. Het witte materiaal is XLPE, nu nog uniek in nieuwe zware HVDC-zeekabels.